يك بعد ديگر از ابعاد ارزش و اهميت نهج البلاغه ترسيم شخصيت اميرالمؤمنين عليه الصلاه و السلام است؛ چيزى كه ما امروز به آن كمال احتياج را داريم.
اميرالمؤمنين على عليه‏السلام اين چهره‏ى ناشناخته، اين انسان والا، اين نمونه ى كامل مسلمانى كه اسلام مى‏ خواهد انسانها آنچنان ساخته بشوند؛ در لابلاى اوراق و سطور نهج البلاغه كاملا شناسايى و تعريف مى‏ شود.

نهج البلاغه در حقيقت كتاب معرفى على بن ابى طالب عليه‏ السلام است. چگونه ممكن است كسى به افقهاى اسرارآميز و شگفت آور، و واديهاى گوناگون معرفتى - كه در نهج البلاغه است - دست نيافته باشد و بتواند آنها را اين گونه زيبا و جذاب ترسيم و توصيف كند.
در نهج البلاغه همه‏ ى ابعاد يك شخصيت والاى انسانى وجود دارد و يك انسان كامل در نهج البلاغه مجسم مى‏ شود و آن انسان كامل، خود اميرالمؤمنين عليه‏السلام است. و اين نه فقط از باب شناسايى چهره‏ ی اميرالمؤمنين عليه‏ السلام مهم است؛ بلكه از باب شناسايى اسلام و اين كه اسلام چگونه انسانى را مى‏ خواهد بسازد، حايز اهميت است.
امروز بشريت معاصر از ما سؤال مى‏ كند: ((اين اسلامى كه شما از آن دم مى‏زنيد و فكر مى‏كنيد رسالت آن جهانى است، در صدد ساختن چگونه انسانى است؟)) براى پاسخ چه كسى را بهتر و زيباتر و جامع تر و والاتر از على بن ابى طالب عليه ‏السلام مى‏ توان نشان داد؟ چهره‏ ى على بن ابيطالب عليه ‏السلام در هيچ جا مانند نهج البلاغه آشكار نمى‏ شود. -

بيانات مقام معظم رهبرى در كنگره چهارم نهج البلاغه، 1363