موهبت آسمانی انقلاب اسلامی که در حقیقت سرآغاز عصر جدید در حیات بشری گردید، مبدأ زمانی تجدید هویت معنوی و دینی و اسلامی انسان معاصر محسوب می گردد. تحلیلگران زیادی بر این باورند که تجدید حیات معنوی و دینی بشر «با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران آغاز شده است و به این لحاظ دهه شصت را باید اولین دهه از این تجدید عهد محسوب داشت.»

به همین جهت باید گفت: «اگر بنا باشد تاریخی را برای احیای هویت دینی در جهان معاصر در نظر بگیریم، آن تاریخ 1979 میلادی است؛ یعنی مقارن با پیروزی انقلاب اسلامی ایران که خیزش عظیمی را برای تفکرات دینی در تمام ادیان به وجود آورده است.

آخرین آمارها در مورد احیای تفکر دینی که در سال 1990 صورت پذیرفته نشان می دهد که تقریبا 70 درصد مردم اروپا احساس دینداری می کنند. در تمام ادیان از هندویسم گرفته تا بودیسم و … و انواع فرقه های مسیحیت، همه از یک نوع بازگشت به تفکر دینی خبر می دهند و انقلاب اسلامی ایران موجب احیای تفکر دینی در جهان گشت.»

صاحب نظران زیادی بر این باورند که تأثیرات انقلاب اسلامی بر تجدید حیات هویت دینی بشر بسیار عمیق می باشد. دکتر «سعید محمد الشهابی» سردبیر مجله معروف و پر تیراژ العالم، در این باره می گوید: «انقلاب اسلامی ایران نه تنها در جامعه اسلامی بلکه در اکثر جوامع تأثیر اساسی و بنیادی داشته است. بی شک طی بیست سال گذشته هیچ حرکتی به اندازه انقلاب ایران نتوانسته بر جامعه بشری تأثیرگذار باشد، دین نقش اساسی و حیاتی در اجتماع دارد و انقلاب اسلامی ایران این نور را بر بشریت تاباند و روشنی بخشید.»

وی اضافه نمود: «انقلاب اسلامی سبب شد تا روشنفکران و متفکران ضرورت توجه به مسائل دینی و تأثیر آن بر وجدان بشریت و افکار سیاسی – اجتماعی را به خوبی مورد توجه قرار دهند. ما در عصر انقلاب اسلامی شاهد رجوع و تمسک مسلمین و غیر مسلمین به اهل دین شدیم.»

تأثیرات گسترده انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) بر حیات دینی و معنوی انسان معاصر، توجه تحلیلگران بین المللی را در رسانه ها به خود جلب نموده است. شبکه اول تلویزیونی بی بی سی انگلیس در یکی از قسمت های مجموعه برنامه مستند خود به نام «قرن دوم» که به مناسبت نزدیک شدن قرن 21 تهیه کرده بود، به بحث و بررسی پیرامون موضوع مورد اشاره پرداخته، می گوید:

«آنچه در ایران در سال 1979 رخ داد، نه تنها برای ایرانیان بلکه برای تمام ادیان جهانی نقطه عطفی بود؛ نقطه عطفی که از بازگشت میلیون ها نفر در سراسر دنیا به اصول گرایی مذهبی خبر می دهد.»

به گفته این شبکه، «در سراسر جهان، پیروان دیگر ادیان مانند، مسیحیت، یهودیت، و هندو نیز به اصول گرایی مذهبی روی آوردند.

حتی در ترکیه نیز که هفتاد سال قبل با مذهب وارد جنگ شده بود، روند بازگشت به اصول اسلامی سرعت گرفته است.»

پیروزی انقلاب اسلامی در عرصه ای مختلف و رجعت دوباره بشر معاصر به باورهای دینی تحلیلگران غرب را به بیان اعترافات صریحی در خصوص غفلت قدرت های جهانی از پتانسیل عظیم دین واداشته است.

دانیل پاپیس رئیس انجمن سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا، در کنفرانسی در اسلامبول ترکیه گفت: «باید اعتراف کنیم که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ما برای افکار دینی و مذهبی هیچ جایی باز نکرده بودیم، ولی از این پس برای ما آمریکایی ها ضروری است که زمینه ای جهت مطالعه و تحقیق پیرامون مذهب فراهم آوریم.»

سخنان «بری رابین» از روزنامه نگاران معروف غربی و نویسنده مقاله اسلام نرمال در جلسه روزنامه نگاران معروف غربی در شهر بروکسل وجه دیگری از واقعیت مورد اشاره ما می باشد. وی در این جلسه گفت: «واشنگتن در سال های گذشته اهمیت دین در ارتباطات سیاسی و دیپلماسی را درک نکرده بود و این مسأله مشکلات فراوانی را برای ما آمریکایی ها به وجود آورد که برای واشنگتن گران تمام شد.»

«رابین» افزود: «اگر بخواهیم در آینده با این مشکلات مواجه نباشیم باید این مطلب را بپذیریم و آن را درک کنیم که دین یک واقعیت اساسی و زیربنایی جوامع بشری است.»

به واسطه شرایط جدید جهانی و تأثیرات رو به افزایش دین در جهان معاصر «بعد از انقلاب اسلامی تحولی عظیم در ارزیابی دین در آمریکا به وجود آمده است؛ به طوری که امروز دین در همه مجامع علمی، فرهنگی و سیاسی و … مورد بحث است.» و تحقیقات متنوعی در این باره به صورت مداوم صورت می پذیرد چنان که: «پنج سال پیش در آمریکا مسأله اصول گرایی دینی در جهان را بررسی کردند و پنج کتاب مختلف از ادیان متفاوت، نظیر اسلام، مسیحیت و یهود و … در خصوص آن منتشر کردند و جالب این که همه کتب منتشر شده مسأله ریشه دار بودن دین و اعتقادات در جامعه را بررسی و مورد توجه قرار داده اند.»

در هر حال نقش اساسی انقلاب اسلامی در این خصوص، غیر قابل انکار بوده است. این موارد قبل از پیروزی انقلاب اسلامی وجود نداشت و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نمودار شد. چنان که نویسنده و تحلیلگر روزنامه تایمز چاپ لندن می نویسد: «… در پاییز 1357 دنیای غرب به دلیل انقلاب ایران بار دیگر اسلام را کشف کرد … و ما غربی ها خیلی زود فهمیدیم که الله اکبر به معنای خدا بزرگتر است می باشد.»