چکیده

قواعد فقهیه بر قواعدی اطلاق می گردد که از ادله شرعی استخراج و استنباط گردیده و بر مصادیقش که مجموعه ای از احکام فقهی است منطبق می گردد. از جمله قواعدی که وظیفه شرعی انسان را، در روابط پیچیده اجتماعی و اقتصادی روشن کرده و مبنای برخی احکام فقهی قرار گرفته است، قاعده فقهی سوق المسلمین است. حجیت قاعده سوق بنا بر اجماع فقها، سیره متشرعه، روایات و اخبار به اثبات رسیده است. مفاد این قاعده چنین است قاعده سوق اماره بر تذکیه و طهارت است یعنی به صرف اینکه کالا در بازار مسلمانان باشد و علم به عدم تذکیه نداشته باشیم حلیت و طهارت آن برای ما ثابت است. اعتماد کردن بر این قاعده ما را از بسیاری از مشکلات می رهاند و به عبارتی دیگر این قاعده، ابزاری در برابر عسر و حرج در برخی موارد است و در صورت بی توجهی به این مسئله و بی مبالاتی در مورد آن باعث خوردن غذای حرام و شبهه ناک می شود؛ که ضرورت اهمیت تحقیق در مورد این قاعده را نشان می دهد. این پژوهش به روش توصیفی _ تحلیلی، با تکیه بر منابع کتابخانه ای انجام گرفته است وپس از شناخت معنی قاعده و بیان ادله، به بررسی جایگاه استفاده از آن، ارکان و شرایط و قلمرو آثار قاعده می پردازد.

کلید واژه ها: قاعده فقهی، سوق المسلمین، تذکیه، اماره.

محقق:سیده فاطمه شاهچراغ

استاد راهنما:مریم فراتی

استاد داور:دکتر علی پریمی

تاریخ دفاع:تابستان 97