یکی از کلمات رایج در عرفان اسلامی است که به طور معمول از آن به آرامش تعبیر می­شود. سکینه صاحب سه درجه است:

1. سکینه خشوع است. آن­گاه که سالک به طاعت و بندگی حق قیام می­کند.

2. سکینه هنگام معامله، رفتار و کردار است بدین صورت که نفس را به حساب کشد و ازعیوب و آفات آن مطلع گردد و با مردم ملاطفت کند. حق را با ادای حقوق بندگی و حفظ حدود،همراه با خلوص نیست و تهذیب و قصد عمل، مراقبت کند. این درجه از سکینه اختصاص به اهل فتوت دارد.

3. سکینه­ای که رضا به روزی قسمت­شده را بر سالک ایجاد کند و بپروراند. و از بیان شطحیات فاحش باز دارد و صاحب خود را به حد رتبه واقف گرداند این درجه از سکینه تنها در قلب نبی یا ولی فرود می­آید.(انصاری، 1373، 207)

در بیان اقسام مراحل سیرو سلوک از طمأنینه هم یاد شده است. در بسیاری از اوقات طمأنینه و سکینه به یک معنا یعنی همان آرامش تعبیر می­شود اما حق این است که در کلام برخی از عارفان نامدار هم­چون خواجه عبدالله انصاری میان آن دو فرق گذاشته شده.( کیایی،1390، 39)

سکینه قهر و غلبه­ای است که هر از چندگاه آتش هیبت را خاموش می­کند اما طمأنینه، سکون وآرامشی امنی است که در آن راحت انس است. پس سکونی که در طمأنینه است دائم و همیشگی است نه گهگاهی و موقت و آن برخلاف سکینه، راحت انس است. .(انصاری، 1373، 210)

خداوند در قرآن می فرماید:« هُوَ الَّذِي أَنزَلَ السَّكِينَةَ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ لِيَزْدَادُوا إِيمَانًا مَّعَ إِيمَانِهِمْ …» ( سوره فتح، آیه 4)

منابع:

1- کیایی، محمد حسین، آرامش واقعی و توهم آرامش، قم، عصرآگاهی، چاپ اول،1390

2-انصاری، عبد الله بن محمد، منازل السائرین،تهران ،نشر الزهرا، 1379