قُلْ أَ رَأَيْتُمْ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَرُونِي ما ذا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ أَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِي السَّماواتِ ائْتُونِي بِكِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ (4) وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ يَدْعُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ مَنْ لا يَسْتَجِيبُ لَهُ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ وَ هُمْ عَنْ دُعائِهِمْ غافِلُونَ (5) وَ إِذا حُشِرَ النَّاسُ كانُوا لَهُمْ أَعْداءً وَ كانُوا بِعِبادَتِهِمْ كافِرِينَ (6) (سوره احقاف آیه 3-6)

ترجمه:
4- به آنها بگو به من خبر دهيد معبودهايى را كه غير از خدا پرستش مى‏كنيد نشان دهيد چه چيزى از زمين را آفريده‏اند؟ يا شركتى در آفرينش آسمانها دارند؟ كتابى آسمانى پيش از اين، يا اثر علمى از گذشتگان براى من بياوريد (كه دليل صدق گفتار شما باشد) اگر راست مى‏گوئيد.
5- چه كسى گمراه‏تر است از آنها كه غير خدا را پرستش مى‏ كنند كه اگر تا قيامت هم آنان را بخوانند پاسخشان نمى‏ گويند، و اصلا صداى آنها را نمى‏ شنوند!

6- و هنگامى كه مردم محشور مى‏شوند معبودهاى آنها دشمنانشان خواهند بود، حتى عبادت آنها را انكار مى‏ كنند.

تفسير:
در آيات گذشته سخن از آفرينش آسمانها و زمين در ميان بود كه همه اينها از خداوند عزيز و حكيم است، لازمه اين سخن آن است كه جز او معبودى در جهان نيست چرا كه تنها كسى شايسته عبوديت است كه خالق و مدبر عالم باشد، و اين دو در ذات پاك او جمع است.
و براى تكميل اين بحث در آيات مورد بحث روى سخن را به پيامبر ص كرده، مى‏فرمايد:” به اين مشركان بگو: به من خبر دهيد معبودهايى را كه غير از خدا پرستش مى‏كنيد نشان دهيد چه چيز از زمين را آفريده‏اند"؟! (قُلْ أَ رَأَيْتُمْ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَرُونِي ما ذا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ).
” يا اينكه شركتى در آفرينش آسمانها و مالكيت و تدبير آنها دارند” (أَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِي السَّماواتِ).
هنگامى كه شما قبول داريد بتها هيچگونه دخالتى نه در آفرينش موجودات زمينى دارند، و نه در آفرينش خورشيد و ماه و ستارگان و موجودات عالم بالا، و خودتان با صراحت مى‏گوئيد” خالق همه اينها اللَّه است” .
با اين حال چگونه براى حل مشكلات يا جلب بركات دست به دامن” بتها” اين موجودات بى‏ خاصيت و فاقد عقل و شعور مى‏زنيد؟! و اگر فرضا مى‏ گوئيد آنها شركتى در امر خلقت و آفرينش داشته‏ اند” كتابى از كتب آسمانى پيشين كه گفتار شما را تصديق كند، يا آثارى علمى از علماى گذشته كه گواهى بر اين معنى دهد براى من بياوريد اگر راست مى‏ گوئيد” (ائْتُونِي بِكِتابٍ مِنْ قَبْلِ هذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ)

تفسير نمونه، ج‏21، ص: 301