آثار صله رحم
«پيوند با خويشاوندان» از زيبايي هاي عيد نوروز است. «صله رحم» و «نوروز» در فرهنگ ايرانيان به هم وابسته است و ديد وبازديد و نوروز جدايي ناپذيرند. بنابراين «ديدار با خويشاوندان» از عناصر تشکيل دهنده عيدنوروز و از پايه هاي اساسي و اصول ارزشمند آن است به گونه اي که صله رحم هويت نوروز را نمايش مي دهد. عيد نوروز بهار صله رحم است و در نوروز صله رحم زنده مي شود و مي شکفد. بايد اين ارزش بزرگ در عيد نوروز گسترش يابد و از آفات و آسيب ها حفاظت و روز به روز بر آثار و منافع آن افزوده شود. «صله رحم» در آموزه هاي ديني از جايگاه والايي برخوردار است. در اسلام راستين و مکتب اهل بيت (ع) با تاکيد فراوان بر اصل صله رحم، آثار و برکات بزرگ و پايدار آن يادآوري شده است.
امام باقر(ع) در تبيين آثار صله رحم فرموده اند:صلة الرحم تزکي الاعمال و تنمي الاموال و تدفع البلوي و تيسر الحساب و تنسي في الاجل (الکافي، ج ۲، ص ۱۵).
صله رحم اعمال را پاک مي کند و افزايش مي دهد اموال و دارايي ها را افزايش مي دهد وزياد مي کند و بلا را دفع مي کند و مي گرداند و حسابرسي در قيامت را آسان مي کند و مرگ را به تاخير مي اندازد. «تزکيه اعمال» و درست و پاک شدن کارهاو افزايش اجر و پاداش آن، اثر بزرگ و باارزش پيوند با خويشاوندان است. تزکيه انسان هدف بعثت انبياست و صله رحم در اين راستا جاي مي گيرد. «فزوني ثروت ومال» از خواسته هاي فراگير بشر است. اين خواسته نيز در پرتو صله رحم تحقق مي يابد و صله رحم عامل افزايش دارايي هاست. دنيا آميخته به بلاهاي گوناگون است و انسان از بلاها گريزان است. «دفع بلا» نيز خواسته هميشگي بشر است.در اين حديث برگرداندن بلا، از منافع صله رحم بيان شده است. «تيسير حساب» اثر معنوي و اخروي بزرگ و پايدار پيوند با خويشاوندان است.حسابرسي اهل صله رحم در روز قيامت آسان و سبک خواهد بود.زماني که همه جهانيان نگران بررسي و محاسبه اعمال خويش اند، حسابرسي انسان هايي که در دنيا صله رحم کرده اند و پيوند با خويشاوندان صفت ثابت و پايدار آن ها بوده است، آسان مي شود. «تاخير مرگ» منفعت و اثر چهارمي است که در اين حديث براي صله رحم بيان شده است. عموم مردم از مرگ نگران و در پي کشف رازهاي مرگ مي باشند و درصدد مهار مرگ اند. پيوند با خويشاوند، اجل را کنترل مي کند و مرگ را در اختيار انسان قرار مي دهد و اين اثر بزرگ صله رحم نيز موجب تقويت روحيه صله رحم بين مردم است. تامل و درنگ در اين آثار و منافع بزرگ و شگفت انگيز پيوند با خويشاوندان، جايگاه عالي صله رحم را در نظام جامع اخلاقي ديني نشان مي دهد و اهميت و ضرورت آراستگي مردم را به صله رحم آشکار مي کند. آگاهي انسان ها از اين آثار درخشان عامل ايجاد، تقويت و گسترش پيوند با خويشاوندان مي شود. با درک اين آثار مهم، هزينه هاي ارتباطات با خويشاوندان و رفت و آمدها و ديد و بازديدها توجيه مي شود.براي رسيدن به اين منافع کلان و باارزش هر کاري رواست. در نظام سود و زيان در انديشه و رفتار بشري، توجه به اين پاداش هاي دنيوي و اخروي پيوند با خويشاوندان، شوق صله رحم را نهادينه مي کند.
حجت الاسلام دکتر محمدرضا جواهري
عضو هيئت علمي دانشگاه فردوسي
به نقل از روزنامه خراسان