تحقيق پاياني

محقق:نجمه سادات مداح

استاد راهنما: خانم مريم عبيري

استاد داور:دكتر علي پريمي

تاريخ دفاع:تابستان 97

چکیده

قرآن کریم همان­گونه که به طهارت و پاکی جسم اهمیت داده به پاکی روح نیز اهمیت داده و یکی از روش­های پاک کردن روح و اموال را پرداخت زکات و خمس عنوان می کند. خمس جایگاه خاصی در اسلام دارد و یک تکـلیف مالی- عبـادی است؛ و آن بـودجـه­ای است در دست پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و امام(علیه السلام) تا در مصالح اسلامی مصرف کنند. خمس بر هفت چیز تعلق می گیرد که عبارتند از غنائم، گنج، معدن، منفعت، ( ارباح مکاسب)، زمینی که کافر ذمی از مسلمانی بخرد، مال حلال مخلوط به حرام، غوص ( مالی که به وسله فرورفتن در آب به دست می آید) و طبق آیه شریفه 41 سوره انفال؛ خمس به شش سهم: سهم خدا؛ سهم رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ؛ سهم ذولی القربی؛ سهم یتیم؛ سهم مسکین؛ سهم در راه مانده تقسیم می شود. این نوشتار با روشی توصیفی ـ تحلیلی به بیان مساله خمس با هدف بررسی و شناخت آثار و پیامدهای ترک آن و بیان راهکارهای ترویج خمس به رشته تحریر در آمده است. لذا آن چه از قرآن و روایات فهمیده می شود این است که خمس، یک نوع بودجه مشروط برای اداره ولایت اسلامی و ترویج مبانی دینی است و مدیریت آن به دست پیامبر(صلی الله علیه و آله)  و یا جانشینان معصوم(علیهم السلام) اوست. از جمله آثار فردی پرداخت خمس، مشارکت در امور خیر، پاک شدن مال و برکت آن و … و از آثار اجتماعی آن تقویت و ترویج دین را نام برد. بینش دهی به مردم، بیان عبادی بودن خمس از راهکارهای پرداخت خمس است.

کلیدواژه: خمس، غنایم، سادات، ذی القربی، متعلقات خمس.