علم بدون تزكيه، علم نيست
پيغمبر - صلى الله عليه و آله و سلم - فرمود:
«و لا تدخل الملائكة بيتا فيه كلب» .
يعنى:
«ملائكه داخل نمى شود بر خانه اى كه در آن سگ باشد» .
پس، هرگاه خانه دل مملو از صفات رذيله كه سگان درنده هستند باشد، چگونه. ملائكه كه حمله علوم و معارفاند داخل مى شوند؟ و از اينجا معلوم مى شود كه كسانى كه عمر خود را صرف تحصيل علم از طريق مجادلات كلاميه و استدلالات فكريه نموده اند، و از تزكيه نفس از صفات ذميمه غافل مانده اند، بلكه دلهاى ايشان متعلق به «قاذورات» (52) دنياى دنيه، و نفوس ايشان منقاد قوه غضبيه و شهويه است، از حقيقت علم بى خبر، و سعى ايشان بى ثمر است.و آنچه را تحصيل كرده اند و علم پندارند، بر خلاف واقع است، زيرا كه علم حقيقى را بهجت و سرور و صفا و نورى است، و دلى را كه نورعلم واقعى در آن داخل شد مستغرق لجه عظمت خداوند جليل، و محو مشاهده جمال جميل مى شود، و التفات به غير او نمى كند.و غايت همت اكثر اين اشخاص تحصيل زخارف دنيا، و حصول منصب و جاه و شهرت در بلاد، و تسخير قلوب عباد است.و نه همين است كه صفات خبيثه و اخلاق رذيله، مانع از طلوع انوار علوم حقيقيه از مطلع فيوضات الهيه باشد و بس، بلكه بدون تزكيه نفس و تصفيه قلب، عبادات ظاهريه را اثرى، و طاعات بدنيه را ثمرى نيست.و چه فايده مترتب مىشود بر آراستن ظاهر وكاستن باطن.
قال الله - سبحانه - :
«ان الصلوة تنهى عن الفحشاء و المنكر»
يعنى:
«نماز، باز مى دارد نمازگزاران را از اعمال زشت و منكر» .
اگر نماز با خباثت باطن و اخلاق سيئه مقبول خداوند بى نياز بودى، پس چرا مى بينى اكثر مردم را كه هر روز نماز پنجگانه به جا مى آورند، و هر ساعت چندين منكر و معصيت از ايشان صادر مى شود؟!
و حضرت فرمودند:
«الصلوة معراج المومن»
يعنى:
«به واسطه نماز مؤمن عروج مى كند به معارج قرب پروردگار» .
برگرفته از كتاب معراج السعادة،مولف :ملا احمد نراقی (ره)