این برخورد دوگانه در زبان قرآن کریم، نامأنوس نیست و باید چنین برداشت کرد که قرآن کریم اهل کتاب به عنوان یک مجموعه ای از مردمان با پندار وکرداری ناهمگون ستایش یا نکوهش نمی کند بلکه اهل کتاب ستایش شده، مؤمنانی هستند که به توحید و معاد و کتاب آسمانی خود ایمان راسخ دارند، بر عمل صالح پایدارند و فرمان کتاب خود را پیروی می کنند .
در مقابل، اهل کتاب نکوهش شده، کسانی هستند که کتاب آسمانی خود را دور افکنده و زمام خرد و اندیشه به دست هوای نفس سپرده¬ا¬ند و با توجیه کردن و پنهان داشتن آیات خداوند ازپایبندی به مضامین آنها سرباز زده¬اند .
با آنکه با تحلیل آیات گوناگون قرآنی، می توان به آسانی نتیجه گرفت که اهل کتاب به عنوان یک گروه دینی، کاملاً از مشرکان تفکیک شده اند و در مواضعی مشخصاً از یکتا پرستی به عنوان کلمه ای مشترک میان مسلمانان و اهل کتاب یاد شده است،«قُل یَا أَهلَ الکِتَابَ تَعَالَوا إلَی کَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَینَنَا و بَینَکُم… » ،بگو (ای اهل کتاب! بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است…)اما آیاتی نیز یافت می شوند که حاکی از وجود عقاید شرک آمیز میان باورهای اهل کتاب است .
فقهای اسلامی علاوه بر اهل کتاب، ادیان دیگری را به عنوان(من له شبهة کتاب) مطرح کرده اند یعنی ادیانی که در آسمانی بودن آنها و بعثت پیامبری الهی و ارسال کتابی آسمانی برای آنها تردید وجود دارد، چون پیروان آن ادیان ادعای آسمانی بودن دینشان را داشته باشند. بنابراین، آنان نیز دارای حکم اهل کتاب خواهند بود.

صفحات: 1· 2· 3· 4