-4) حمیه الجاهلیه
خداوند در آیه ۲۶ سوره فتح می‌فرماید « إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجَاهِلِيَّةِ…؛ آنگاه که کافران در دل‌های خود تعصب آن‌هم تعصب جاهلیت ورزیدند.
حمیت در اصل از ماده حمی به معنای حرارتی است که از آتش یا خورشید و یا بدن انسان و مانند آن به وجود می‌آید و به همین دلیل به حالت تب «حمی» گفته می‌شود. ازاین‌جهت به حالت خشم، نخوت و تعصب خشم‌آلود نیز حمیت می گویند و این حالتی است که براثر جهل، کوتاهی فکر و انحطاط فرهنگی در میان اقوام جاهلی فراوان است و سرچشمه بسیاری از جنگ‌ها و خون‌ریزی‌ها می‌باشد.
گفته‌اند که منظور از «حمیه الجاهلیه» تعصب عرب جاهلی به خدایانشان بود که موجب می‌شد از پرستش غیر آن‌ها خودداری ورزند؛ یعنی نوعی گردن‌فرازی که مانع هر نوع تسلیم و انقیاد می‌گردید. مراد از حمیت جاهلی را تن زدن مردم از اعتراف به رسالت رسول اکرم نیز دانسته‌اند. به گفته فخر رازی حمیت خود صفتی مذموم است و اضافه شدن آن به جاهلیت بر قبح آن افزوده است.
امام علی (ع) در خطبه قاصعه در مذمت ابلیس که پیشوای مستکبران بوده می‌فرماید: «او را فرزندان نخوت، حمیت و برادران عصبیت و سواران بر مرکب کبر و جهالت تصدیق کردند. «و در جای دیگر در همین خطبه هنگامی‌که مردم را از تعصبات جاهلیت بر حذر می‌دارد می‌فرماید «شراره‌های تعصب و کینه‌های جاهلی را که در قلب دارید خاموش سازید که این نخوت، حمیت و تعصب ناروا در میان مسلمانان از القائات و نخوت‌ها و وسوسه‌های شیطان است. در حدیثی از امام علی بن الحسین (ع) آمده که وقتی از حضرت درباره عصبیت سؤال کردند فرمود: «تعصبی که موجب گناه است این است که انسان بدان قوم خود را از نیکان قوم دیگر برتر بشمارد. ولی دوست داشتن قوم خود تعصب نیست. تعصب آن است که آن‌ها را در ظلم یاری کند.»
پس یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های عرب جاهلی یاری‌کردن خویشان در هر فرصت و شرایطی بود. به‌طوری‌که در ضرب‌المثل آن‌ها آمده است که «برادرت را یاری کن چه ظالم باشد چه مظلوم».

برگرفته از تحقیق پایانی سطح 2،نمادهای جاهلیت مدرن براساس آیات قرآن،محقق:الهه حسین غلامی،تاریخ دفاع:شهریور94

صفحات: 1· 2· 3· 4