زیارت عبدالعظیم حسنی
برابری فضیلت زیارت حضرت عبدالعظیم با زیارت سالار شهیدان هرچند در شرایط ویژه، بیتردید بدون حکمت نیست. شاید نتوان به حکمت آن پی برد؛ لیکن راز و رمز این فضیلت بزرگ را باید در شخصیت علمی، عملی و جهادی آن بزرگوار، جستوجو کرد. در میان امام زادگان، شخصیت های بزرگی وجود دارند؛ اما درباره هیچ یک از آنها نقل نشده و حداقل به ما نرسیده که زیارتش با زیارت سیدالشهدا برابری کند. بنابراین، حضرت عبدالعظیم علیهالسلام باید از خصوصیات و مقامی برخوردار باشد که از مرقد مطهرش نور حرم حسینی ساطع گردد و شمیم دل انگیز سیّدالشهدا از آن استشمام شود. گفتنی است که احادیث دیگری نیز در فضیلت زیارت حضرت عبدالعظیم علیهالسلام نقل شده اند، مانند آنچه از شهید ثانی در تعلیقه خلاصة الاقول علامه حلّی از امام رضا علیهالسلام نقل شده که فرمود: هر کس قبر عبدالعظیم را زیارت کند، بر خدا لازم می شود که که او را داخل بهشت کند. [۱] [2]
و در حدیث دیگری از آن امام آمده که فرمود: هرکس نمی تواند مرا زیارت کند، برادرم عبدالعظیم حسنی را در ری زیارت کند. [3]
لیکن این احادیث، علاوه بر ارسال و ضعف سند، از نظر تاریخی نیز مورد خدشهاند؛ زیرا حضرت عبدالعظیم علیهالسلام سال ها پس از شهادت امام رضا علیهالسلام زنده بوده است، مگر این که بگوییم از اخبار غیبیه امام رضا علیهالسلام هستند.
از طرفی در روایتی که شیخ صدوق، از محمّد بن یحیی عطّار (از اهالی ری) نقل می کنند، فضیلت زیارت مزار آن بزرگوار بافضیلت زیارت سیدالشهدا برابر بیان شده و چنین نقل شده است که: «خدمت امام هادی(ع) رسیدم. ایشان فرمود: «کجا بودی؟» گفتم: حسین بن علی(ع) را زیارت کردم. امام هادی(ع) فرمود: اما إنّک لَوزُرتَ قَبرَ عَبدِالعَظیمِ عِندَکُم کُنتَ کَمَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِیٍّ(ع) بدان که اگر قبر عبدالعظیم را در شهر خودتان زیارت کنی، مانند کسی هستی که حسین بن علی(ع) را زیارت کرده باشد.»
منابع:
1.حاشیة الشهید الثانی علی خلاصة الأقوال، ص۱۹۱، ح۲۸۹.
2.مجموعه مقالات کنگره حضرت عبدالعظیم حسنی علیهالسلام ، ج۳، ص۴۲ (مقاله «زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی علیهالسلام»، رضا استادی).
3.مجموعه مقالات کنگره حضرت عبدالعظیم حسنی علیهالسلام ، ج۳، ص۴۳ ( مقاله «زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی علیهالسلام ، رضا استادی).
4.صدوق، ثواب الاعمال، ص 99