یا وجیها عندالله اشفع لنا عندالله
السلام علیک یا ابا جعفر یا محمد بن علی ایها الباقر یابن رسول الله
انا توجهنا واستشفعنا وتوسلنا بک الی الله و قدمناک بین یدی حاجاتنا
یا وجیها عندالله اشفع لنا عندالله
نشانه های قدرت الهی: آرامش ، مودت ، عشق
«و من آیاته ان خلق لکم من انفسکم أزواجا» یعنی از جمله نشانه های قدرت الهی یکی این است که
برای شما انسانها، از نوع خودتان و از جنس خودتان همسرانی قرار داد. برای شما مردان، زنان
را؛ و برای شما زنان، مردان را که از خودتان هستند«من أنفسکم»، جنس جداگانه ای نیستند، در دو
رتبه جداگانه نیستند، همه یک حقیقتند، یک جوهر و یک ذاتند البته در بعضی از خصوصیات با هم
تفاوتهایی دارند چون وظایفشان دوتاست. مهمترین چیزی که بشر به آن احتیاج دارد، آرامش است.
سعادت انسان در این است که از تلاطم و اضطراب روحی در امان باشد و آرامش روحی داشته
باشد. این را خانواده به انسان می دهد؛ هم به زن هم به مرد. جمله بعدی بسیار جالب و زیباست؛
می فرماید: «و جعل بینکم موده و رحمه» رابطه درست زن و مرد این است: مودت و رحمت. رابطه
دوستی، رابطه مهربانی، هم دیگر را دوست بدارند و به هم عشق بورزند، هم با یکدیگر مهربان باشند.
عشق ورزیدن همراه با خشونت هم مورد قبول نیست. مهربانی بدون محبت هم مورد قبول نیست.
طبیعت الهی زن و مرد در محیط خانواده، طبیعتی است که برای زن و برای مرد رابطه ای را
فی مابین آنها به وجود می آوردکه آن رابطه، عشق و مهربانی است.
درآمدی بر نظام شخصیت زن در اسلام
نوشته محمد رضا زیبایی نژاد و محمد تقی سبحانی
مستحبات قرائت نماز
برخی از مستحبات قرائت عبارتند از :
1. در رکعت اول پیش از قرائت سوره حمد با صدای آهسته استعاذه نماید.
2. در دو رکعت اول نماز ظهر و عصر بسم الله الرحمن الرحیم را با صدای بلند بگوید.
3. ترتیل و شمرده ادا کردن کلمات
4. وقف در انتهای آیات
5. توجه به معانی آیات قرآن کریم
6. خواندن سوره هایی که در روایات اهل بیت خواندن آنها در نمازهای واجب سفارش شده است
7. گفتن الحمد لله رب العالمین پس از اتمام حمد در نماز فرادی و جماعت بوسیله مأموم
8. در تمام نمازها در رکعت اول سوره قدر و در رکعت دوم سوره توحید را بخواند
برگرفته از کتاب عروه الوثقی ج1 ص507 تا 510 فصل قرائت
احادیث شأن نزول آیه 27 سوره انفال
[چند روايت در مورد شان نزول آيه:” يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَخُونُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ …"]
و در الدر المنثور در ذيل آيه” يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَخُونُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ” گفته: ابن جرير و ابن منذر و ابو الشيخ از جابر بن عبد اللَّه (رضى اللَّه عنه) روايت كردهاند كه گفت:
ابو سفيان از مكه بيرون شد، جبرئيل به رسول خدا (ص) خبر داد كه ابو سفيان در فلان مكان است، بيرون شويد تا راه را بر او بگيريد، و تصميم خود را از بيگانگان پنهان بداريد، مردى از منافقين نامهاى به ابو سفيان فرستاد، و به او گزارش داد كه محمد (ص) قصد شما را كرده مواظب خود باشيد، خداى تعالى در اين باره آيه” لا تَخُونُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ …” را نازل كرد (الدر المنثور ج 3 ص 178)
صفحات: 1· 2
تفسیر آیه27 سوره انفال
يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تخَُونُواْ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ وَ تخَُونُواْ أَمَانَاتِكُمْ وَ أَنتُمْ تَعْلَمُون
اى كسانى كه ايمان آوردهايد، مىدانيد كه نبايد به خدا و پيامبر خيانت كنيد و در امانت خيانت ورزيد.
تفسیر
تَخُونُوا أَماناتِكُمْ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ …”
” خيانت” به معناى نقض امانت و” امانت” عبارت است از اينكه بوسيله عهد و يا وصيت و امثال آن، امنيت حقى از حقوق حفظ شود.
صفحات: 1· 2
تفسیر آیه 142 سوره اعراف
در اين آيه اشاره به يكى ديگر از صحنههاى زندگى بنى اسرائيل و درگيرى موسى با آنها شده است و آن جريان رفتن موسى به ميعادگاه پروردگار و گرفتن احكام تورات از طريق وحى و تكلم با خدا و آوردن جمعى از بزرگان بنى اسرائيل به ميعادگاه براى مشاهده اين جريان و اثبات اينكه هرگز خداوند را با چشم نمىتوان ديد مىباشد، كه به دنبال آن داستان گوسالهپرستى بنى اسرائيل و انحراف از مسير توحيد و آن غوغاى عجيب سامرى ذكر شده است.
نخست مىگويد:” ما به موسى ع سى شب (يك ماه تمام) مواعده كرديم، سپس با ده روز ديگر آن را كامل ساختيم، و وعده خدا با او در چهل شب پايان يافت” (وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثِينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً).
” ميقات” از ماده” وقت” به معنى وقتى است كه براى انجام كارى تعيين شده است، و معمولا بر زمان اطلاق مىشود، اما گاهى به مكانى كه بايد كارى در آن انجام پذيرد، گفته مىشود، مانند” ميقات حج” يعنى مكانى كه هيچكس بدون احرام نمىتواند از آنجا بگذر.
تفسیر نمونه ج6 ص339
وعده خدا با موسی
وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ ميقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعينَ لَيْلَةً وَ قالَ مُوسى لِأَخيهِ هارُونَ اخْلُفْني في قَوْمي وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبيلَ الْمُفْسِدينَ(اعراف/142)
سى شب با موسى وعده نهاديم و ده شب ديگر بر آن افزوديم تا وعده پروردگارش چهل شب كامل شد. و موسى به برادرش هارون گفت: بر قوم من جانشين من باش و راه صلاح پيش گير و به طريق مفسدان مرو.
انگیزه تألیف تفسیر نمونه
تفسير نمونه اثر آيت الله مكارم شيرازى
انگيزه تاليف اين تفسير به اين منظور تأليف شد كه غذاى معنوى و فكرى مناسب و مفيدى براى نسل كنونى باشد و به همين علت مهمترين ديدگاهها و نظريات اسلام در زمينههاى تربيتى و اخلاقى، متناسب با فهم همگان، در آن آورده شده است.
استاد مكارم و همكارانش با ارائه اين اثر، به نسلى كه با عطش زياد به دنبال فهم معارف قرآن و سيراب شدن از سرچشمههاى گواراى آنند، خدمت بزرگ و ارزشمندى نمودند. در مقدمه اين تفسير آمده است:« هر عصرى ويژگيها، ضرورتها و تقاضاهايى دارد كه از دگرگون شدن وضع زمان و پيدا شدن مسائل جديد و مفاهيم تازه در عرصه زندگى سرچشمه مىگيرد. همچنين هر روزگارى، مشكلات و پيچيدگىهايى دارد كه لازمه تحوّل زندگى و گذشت زمان است. افراد پيروز و موفق، كسانى هستند كه هم آن نيازها و تقاضاها را و هم اين مشكلات و گرفتاريها را، كه مىتوان مجموع آنها را« مسائل روز» ناميد درك مىكنند. رسالت دانشمندان هر دورهاى است كه با هوشيارى كامل، اين مسائل، تقاضاها، نيازها و اين خلأ روحى، فكرى و اجتماعى را فورا دريابند و آنها را به شكل صحيحى پر كنند تا با امور ديگرى پر نشود، زيرا خلأ در محيط زندگى ما ممكن نيست.
صفحات: 1· 2
اسماء الحسنی
1- اسماء حسنى چيست؟
در كتب حديث و تفسير اعم از منابع شيعه و اهل تسنن بحثهاى مشروحى پيرامون” اسماء حسنى” ديده مىشود كه فشردهاى از آن را به اضافه عقيده خود در اينجا مىآوريم:
شك نيست كه” اسماى حسنى” به معنى” نامهاى نيك” است و مىدانيم كه تمام نامهاى پروردگار مفاهيم نيكى را در بر دارد و بنا بر اين همه اسماء او اسماء حسنى است، اعم از آنها كه صفات ثبوتيه ذات پاك او است، مانند عالم و قادر، و يا آنها كه صفات سلبيه ذات مقدس او است مانند” قدوس"، و آنها كه صفات فعل است و حكايت از يكى از افعال او مىكند مانند خالق، غفور، رحمان و رحيم.
صفحات: 1· 2
تفسیر آیه 180 سوره اعراف
وَ لِلَّهِ الْأَسمَْاءُ الحُْسْنىَ فَادْعُوهُ بهَِا وَ ذَرُواْ الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فىِ أَسْمَئهِ سَيُجْزَوْنَ مَا كاَنُواْ يَعْمَلُون(اعراف/180)
براى خدا نامهاى نيكى است، خدا را به آنها بخوانيد” (وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى فَادْعُوهُ بِها).
منظور از” اسماء حسنى"، صفات مختلف پروردگار است كه همگى نيك و همگى” حسنى” است مىدانيم خدا عالم است، قادر است، رازق است، عادل است، جواد است، كريم است و رحيم است، و همچنين داراى صفات نيك فراوان ديگرى از اين قبيل مىباشد.
صفحات: 1· 2
قیامت جای عذرخواهی نیست
در قیامت هیچ كس به درد هیچ كس نخواهد خورد، در آنجا هر کس خودش تنها با اعمال خود می ماند و شفاعت نیز در هر حالتی پذیرفته نیست!
روز قیامت از جاهایی است که در آن عذرخواهی کردن و توبه و اظهار پشیمانی هیچ فایده ای ندارد.
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ كَفَرُوا لَا تَعْتَذِرُوا الْیَوْمَ إِنَّمَا تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ»: اى كسانى كه كافر شدهاید، امروز عذر نیاورید، در واقع به آنچه مى كردید كیفر مى یابید.
صفحات: 1· 2
تقویت حافظه و هوش
آثار و برکات سوره حشر
و قال الصادق (عليه السلام): «و من كتبها بماء طاهر و شربها رزق الذكاء و قلة النسيان بإذن الله تعالى».
امام صادق (علیه السلام) در روایتی فرمودند: هر کس سوره ی حشر را بنویسد و با آب پاک بشوید و بیاشامد حافظه ای قوی و هوشی سرشار نصیب او خواهد شد.
بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج5، ص331.
سوره حشر را بر بیمار بخوانند انشاء الله شفا بخش است. روایتی از نبی مکرم آمده است: هنگام قرائت سه آیه ی آخر سوره حشر دست را بر سر بیمار بگذارید و آیات را قرائت کنید که این دستور جبرئیل است از جانب خداوند و این عمل شفای همه ی بیماری هاست به جز مرگ.
(بحارالانوار، ج 89).
امام محمدباقر (علیه السلام) خطاب به جابر فرمود: وقتی جایی از پایت ورم کرد برای آن آیه آخر سوره ی را سه مرتبه بخوان که به اذن الله آن درد و ورم خوب خواهد شد.
(وسایل الشیعه، ج2).
محبوبیت یافتن نزد مردم
آثار و برکات سوره قمر
و قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): «من کتبها یوم الجمعة وقت الظهر و ترکها فی عمامته، أو علقها علیه، کان وجیها عند الناس محبوبا».
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هر کس در روز جمعه هنگام ظهر سوره ی قمر را بنویسد و آن را زیر عمامه خود قرار دهد یا آن را همراه خود قرار دهد در نزد مردم آبرومند و محبوب خواهد بود.
بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج5، ص213.
کلمات تعلیمیه قرآن ـ شماره 5
41- کلمه ابراهیمیه: «إِنَّ رَبِّی لَسَمِیعُ الدُّعاءِ». (سوره ابراهیم آیه 41).
42- کلمه لوطیه: «رَبِّ نَجِّنِی وَ أَهْلِی مِمَّا یعْمَلُونَ». (سوره شعراء آیه 169).
43- کلمه صالحیه: «إِنَّ رَبِّی قَرِیبٌ مُجِیبٌ». (سوره هود آیه 64).
44- کلمه شموئیلیه: «وَ اللَّهُ یؤْتِی مُلْکهُ مَنْ یشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ». (سوره بقره آیه 247).
45- کلمه داودیه و سلیمانیه: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی فَضَّلَنا عَلی کثِیرٍ مِنْ عِبادِهِ الْمُؤْمِنِینَ». (سوره نمل آیه 15).
46- کلمه توحیدیه: «لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ». (سوره صافات آیه 34).
47- کلمه تعلیمیه: «فَسَیکفِیکهُمُ اللَّهُ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ». (سوره بقره آیه 137).
48- کلمه عیسویه: «اللَّهُمَّ رَبَّنا أَنْزِلْ عَلَینا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ تَکونُ لَنا عِیداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا وَ آیةً مِنْک وَ ارْزُقْنا وَ أَنْتَ خَیرُ الرَّازِقِینَ». (سوره مائده آیه 114).
49- کلمه عیسویه: «تَعْلَمُ ما فِی نَفْسِی وَ لا أَعْلَمُ ما فِی نَفْسِک إِنَّک أَنْتَ عَلَّامُ الْغُیوبِ». (سوره مائده آیه 116).
50- کلمه موسویه: «رَبِّ نَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ». (سوره قصص آیه 20).
51- کلمه تعلیمیه: «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِینُ». (سوره ذاریات آیه 58).
52- کلمات الهیه و محمدیه: احصاء آن از حوصله بیرون است و لیکن از جمله آیات آخر سوره بقره از «آمَنَ الرَّسُولُ …» تا آخر سوره را بخوانید.
تذکر: این کلمات هم برای تعمیم فائده نقل می شود:
1- کلمه جبرئیلیه: «لا فتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار» (کلمه احدیه- به ضم همزه و حاء- نیز گفته میشود).
2- کلمه عرشیه: «یا علی یا ایلیا یا أبا الحسن یا با تراب».
3- کلمه فتحیه: «یا مفتح الابواب یا مسبب الاسباب یا مقلب القلوب و الابصار یا مدبر اللیل و النهار یا محول الحول و الاحوال حوّل حالنا الی احسن الحال» (رساله شمسیه).
4- کلمه علویه: «یا علی».
5- کلمه خضریه: «یا هو یا من لا هو الا هو».
بلاغی، سید عبد الحجت، حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، جلد اول مقدمه، ص: 75 ـ 79.
شرایط مدیریت کارآمد در جامعه
«ثُمَّ یأْتِی مِنْ بَعْدِ ذلِک سَبْعٌ شِدادٌ یأْکلْنَ ما قَدَّمْتُمْ لَهُنَّ إِلاَّ قَلِیلاً مِمَّا تُحْصِنُونَ* ثُمَّ یأْتِی مِنْ بَعْدِ ذلِک عامٌ فِیهِ یغاثُ النَّاسُ وَ فِیهِ یعْصِرُونَ». (سوره یوسف آیه 48 و 49).
ترجمه: آن گاه پس از آن، هفت (سال) سختِ (خشک سالی) می آید، که آنچه را برای آن (سال) ها از پیش نهاده اید، می خورند، جز اندکی از آنچه ذخیره می کنید* آن گاه بعد از آن (خشکسالی)، سالی فرا می رسد که در آن باران بر مردم باریده می شود و در آن (سال میوه ها) می فشرند.
1. اعتماد مردم. «إِنَّا نَراک مِنَ الْمُحْسِنِینَ».
2. صداقت. «یوسُفُ أَیهَا الصِّدِّیقُ».
3. علم و دانایی. «عَلَّمَنِی رَبِّی».
4. پیش بینی صحیح. «فَذَرُوهُ فِی سُنْبُلِهِ».
5. اطاعت مردم. زیرا مردم طرح یوسف را اجرا کردند.
کلمات تعلیمیه قرآن ـ شماره 4
31- کلمه ابراهیمیه و اسماعیلیه برای قبول عبادت: «رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّک أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ». (سوره بقره آیه 121).
32- کلمه موسویه برای دعاء (نفرین): «رَبَّنَا اطْمِسْ عَلی أَمْوالِهِمْ وَ اشْدُدْ عَلی قُلُوبِهِمْ فَلا یؤْمِنُوا حَتَّی یرَوُا الْعَذابَ الْأَلِیمَ» (سوره یونس آیه 88).
33- کلمه تعلیمیه برای دعا بر پدر و مادر: «رَبِّ ارْحَمْهُما کما رَبَّیانِی صَغِیراً». (سوره بنی اسرائیل آیه 25).
34- کلمه ملکیه (فرشتگان) برای اعتراف به فقر به درگاه خدا: «سُبْحانَک لا عِلْمَ لَنا إِلَّا ما عَلَّمْتَنا إِنَّک أَنْتَ الْعَلِیمُ الْحَکیمُ». (سوره بقره آیه 30).
35- کلمه ابراهیمیه برای تتمیم دعا: «رَبَّنا إِنَّک تَعْلَمُ ما نُخْفِی وَ ما نُعْلِنُ» (سوره ابراهیم آیه 41).
36- کلمه بلقیسیه: ربِّ إِنِّی ظَلَمْتُ نَفْسِی وَ أَسْلَمْتُ مَعَ سُلَیمانَ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ». (سوره نمل آیه 44).
37- کلمه مریمیه: «إِنَّ اللَّهَ یرْزُقُ مَنْ یشاءُ بِغَیرِ حِسابٍ». (سوره آل عمران آیه 32).
38- کلمه زکریائیه: «رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْک ذُرِّیةً طَیبَةً إِنَّک سَمِیعُ الدُّعاءِ». (سوره آل عمران آیه 33).
39- کلمه زکریائیه: «رَبِّ لا تَذَرْنِی فَرْداً وَ أَنْتَ خَیرُ الْوارِثِینَ». (سوره انبیاء آیه 89).
40- کلمه ابراهیمیه: «رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّیتِی رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَ لِوالِدَی وَ لِلْمُؤْمِنِینَ یوْمَ یقُومُ الْحِسابُ». (سوره ابراهیم آیه 42).
بلاغی، سید عبد الحجت، حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، جلد اول مقدمه، ص: 75 ـ 79.
کلمات تعلیمیه قرآن ـ شماره 3
21- کلمه تعلیمیه برای کارهای آینده: «إِنْ شاءَ اللَّهُ». (از آیه 23 سوره کهف استفاده شده).
22- کلمه تعلیمیه برای ورود و خروج پسندیده در هر کاری: «رَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لِی مِنْ لَدُنْک سُلْطاناً نَصِیراً». (سوره بنی اسرائیل آیه 82).
23- کلمه تعلیمیه برای طلب مغفرت: «رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ أَنْتَ خَیرُ الرَّاحِمِینَ». (سوره مؤمنون آیه 118).
24- کلمه سلیمانیه برای توفیق شکر: «رَبِّ أَوْزِعْنِی أَنْ أَشْکرَ نِعْمَتَک الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَی وَ عَلی والِدَی وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَدْخِلْنِی بِرَحْمَتِک فِی عِبادِک الصَّالِحِینَ». (سوره نمل آیه 19).
25- کلمه طالوتیه برای ثبات بر جهاد: «رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَینا صَبْراً وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرِینَ». (سوره بقره آیه 251).
26- کلمه شعیبیه برای تخلص از مضایق مردم: «رَبَّنَا افْتَحْ بَینَنا وَ بَینَ قَوْمِنا بِالْحَقِّ وَ أَنْتَ خَیرُ الْفاتِحِینَ». (سوره اعراف آیه 88).
27- کلمه تعلیمیه برای شکر بر تخلص از مضایق مردم ستمکار: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی نَجَّانا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ». (سوره مؤمنون آیه 29).
28- کلمه ابراهیمیه برای برائت از ظلمه: «إِنَّنِی بَراءٌ مِمَّا تَعْبُدُونَ، إِلَّا الَّذِی فَطَرَنِی فَإِنَّهُ سَیهْدِینِ». (سوره زخرف آیههای 25 و 26).
29- کلمه اعرافیه برای نجات یافتن از ظلمه: «رَبَّنا لا تَجْعَلْنا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ». (سوره اعراف آیه 45).
30- کلمه تعلیمیه برای افزونی دانش: «رَبِّ زِدْنِی عِلْماً». (سوره طه آیه 113).
کلمات تعلیمیه قرآن ـ شماره 2
11- کلمه یعقوبیه برای دفع اندوه: «إِنِ الْحُکمُ إِلَّا لِلَّهِ عَلَیهِ تَوَکلْتُ وَ عَلَیهِ فَلْیتَوَکلِ الْمُتَوَکلُونَ». (سوره یوسف آیه 67).
12- کلمه ابراهیمیه برای دفع اندوه: «رَبَّنا عَلَیک تَوَکلْنا وَ إِلَیک أَنَبْنا وَ إِلَیک الْمَصِیرُ». (سوره ممتحنه آیه 4).
13- کلمه یونسیه برای دفع غم و هم و حزن: «لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَک إِنِّی کنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ». (سوره انبیاء آیه 87).
14- کلمه یعقوبیه: «إِنَّما أَشْکوا بَثِّی وَ حُزْنِی إِلَی اللَّهِ». (سوره یوسف آیه 86).
15- کلمه تعلیمیه برای دفع وساوس شیطان: «اعوذ باللّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم». (از سوره های آل عمران آیه 36 و نحل آیه 100 و اعراف آیه 199 استنباط شده).
16- کلمه ایوبیه برای شفای امراض و رفع مشکلات: «(رب انی)1 مَسَّنِی الضُّرُّ وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ». «1» (سوره انبیاء آیه 83). 1. بین الهلالین از آیه نیست.
17- کلمه تعلیمیه که ملقب به استرجاع است برای آرامش در هنگام رسیدن مصیبت: «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیهِ راجِعُونَ». (سوره بقره آیه 151).
18- کلمه کهفیه برای ابتداء به کارهای بزرگ: «رَبَّنا آتِنا مِنْ لَدُنْک رَحْمَةً وَ هَیئْ لَنا مِنْ أَمْرِنا رَشَداً». (سوره کهف آیه 9).
19- کلمه موسویه برای تسهیل مشکلات: «رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی وَ یسِّرْ لِی أَمْرِی». (سوره طه آیه های 26 و 27).
20- کلمه ابراهیمیه برای یافتن راه صواب: «الَّذِی خَلَقَنِی فَهُوَ یهْدِینِ (تا) إِلَّا مَنْ أَتَی اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ». (سوره شعراء آیات 78 تا 89).
بلاغی، سید عبد الحجت، حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، جلد اول مقدمه، ص: 75 ـ 79.
کلمات تعلیمیه قرآن ـ شماره 1.
1- کلمه الهیه در تمام احوال: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ». (سوره فاتحه).
2- کلمه سلیمانیه برای ابتدا کردن به کارها: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ». (سوره نمل آیه 30).
3- کلمه آدمیه و حواییه برای عرض معذرت: «رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَکونَنَّ مِنَ الْخاسِرِینَ». (سوره اعراف آیه 22).
4- کلمه نوحیه برای دعا (نفرین): «رَبِّ لا تَذَرْ عَلَی الْأَرْضِ مِنَ الْکافِرِینَ دَیاراً». (سوره نوح آیه 27).
5- کلمه یوسفیه برای سرکوبی نفس: «وَ ما أُبَرِّئُ نَفْسِی إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا ما رَحِمَ رَبِّی». (سوره یوسف آیه 53).
6- کلمه عیسویه در هنگام دیدن اهل معصیت: «إِنْ تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبادُک وَ إِنْ تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّک أَنْتَ الْعَزِیزُ الْحَکیمُ» (سوره مائده آیه 118).
7- کلمه موسویه برای یافتن راه راست: «عَسی رَبِّی أَنْ یهْدِینِی سَواءَ السَّبِیلِ». (سوره قصص آیه 21).
8- کلمه تعلیمیه برای شماتت دشمنان: «قُلْ لَنْ یصِیبَنا إِلَّا ما کتَبَ اللَّهُ لَنا هُوَ مَوْلانا وَ عَلَی اللَّهِ فَلْیتَوَکلِ الْمُؤْمِنُونَ». (سوره توبه آیه 51).
9- کلمه هودیه برای شماتت دشمنان: «إِنِّی تَوَکلْتُ عَلَی اللَّهِ رَبِّی وَ رَبِّکمْ ما مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا هُوَ آخِذٌ بِناصِیتِها إِنَّ رَبِّی عَلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ». (سوره هود آیه 59).
10- کلمه مؤمن آل فرعون برای دفع اندوه: «وَ أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَی اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبادِ». (سوره مؤمن آیه 47).
بلاغی، سید عبد الحجت، حجة التفاسیر و بلاغ الإکسیر، جلد اول مقدمه، ص: 75 .
ویژگی مدیر در قرآن
برخی شرایط مدیریت.
وَ لا نُکلِّفُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها وَ لَدَینا کتابٌ ینْطِقُ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لا یظْلَمُونَ. (آیه 62 مومنون).
ترجمه: و ما هیچ کس را جز به مقدار توانش تکلیف نمی کنیم، و نزد ما کتابی است که به حقّ سخن میگوید (و بر کار مردم گواه است) و به آنان هیچ ستمی نمی شود.
الف: آشنایی به توانایی افراد و واگذاری کار به مقدار توان آنان. «وُسْعَها».
ب: نظارت دقیق بر کار و وظایف آنان. «کتابٌ ینْطِقُ بِالْحَقِّ».
ج: عدالت در تنبیه یا تشویق آنان. «وَ هُمْ لا یظْلَمُونَ».
منبع: قرائتی، محسن، تفسیر نور، ج8، ص112.