گونه هاى مختلف تاريخ نگارى مسلمانان
شمارى از اين آثار به شرح حال اصحاب پيامبر (ص ) اختصاص دارد كه چهار كتاب معروف در اين بار عبارتند از: الاستعياب فى معرفة الاصحاب از ابن عبدالبرّ (368463)، معرفة الصحابة از ابونعيم اصفهانى (430)،اسد الغابة فى معرفة الصحابة از ابن اثير(م 630)والاصابة فى تمييز الصحابة از ابن حجر عسقلانى (م 852).
برخى از آنهاحال رجال را در قالب تاريخ شهرها درآورده اند، مانند:تاريخ بغداد از خطيب بغدادى (م 462)*،تاريخ نيشابور از حاكم نيشابورى (كه اصل آن مفقود شده است )،السياق كه ذيل تاريخ نيشابورى است وبرجاى مانده .تاريخ اصبهان ،از ابونعيم ،طبقات المحدثين باءصبهان از ابوشيخ ، التدوين فى اخبار قزوين از رافعى (قرن ششم )،اعلام النبلاء بتاريخ الحلب الشهباء از محمد راغب الطباخ حلبى ، بغية الطلب فى تاريخ حلب از ابن العديم ، تاريخ جرجان ازابولقاسم حمزة بن يوسف سهمى (م 427). مفصل ترين اين آثار تاريخ دمشق ابن عساكر (440 571) است كه از متن اصلى تا كنون پنجاه مجلد نشر شده (بيروت ، دارالفكر) و تاهشتاد خواهد رسيد. مختصر تاريخ دمشق از ابن منظور نى درسى مجلد(دمشق ، دار الفكر المعاصر) منتشر شده است .
برخى به عنوان تاريخ محدثان به صورت طبقات نوشته شده كه مهمترين آنها طبقات الكبرى خليفة بن خياط و تذكرة الحفاظ ذهبى است .بسيارى اختصاص به عالمان يك مذهب خاص دارد مانند طبقات الشافعيه از سُبكى عبدالقادر تميمى الدار حنفى (م 1005 يا 1010)، والجواهر المضيئة فى طبقات الحنيفه از محيى الدين عبدالقادر بن محمد قرشى حنفى (696 775).
