پیوند اعتقاد به توحید با زندگی سالم در نهج البلاغه
محقق:آزاده خادمیان،طلبه سطح 2
چکیده
اولین نعمت خداوند بر ما نعمت وجود و زندگی است. و برای این که این نعمت الهی به نحو احسن مورد استفاده انسان قرار گیرد خداوند متعال دستورات و توصیه هایی فرموده است که در کتاب ارزشمند نهج البلاغه که سخنان امیرالمؤمنین (ع) که ایشان همان قرآن ناطق می باشند این توصیه ها و شیوه رسیدن به زندگی سالم در پرتو اعتقاد و یقین به خداوند به آنها پرداخته شده است. توحید نیز به معنای یگانه دانستن خداوند و پایهایترین اصل اعتقادی در اسلام و مهمترین شعار آن است. بهترین مفسر و مجری این اصل را می توان حضرت علی (علیه السلام) معرفی کرد که همنوا با قرآن به تبیین آن در زندگی خویش با دیدگاهی خدامحورانه پرداخته است. یکی از شاخصه های مهم زندگی سالم در نهج البلاغه، توجه دادن به مهمترین رکن دین اسلام، یعنی اصل توحید است، و اساسی ترین اصل اولیه در یک خانواده سالم تربیت درست افراد و اعضای خانواده است که در واقع تربیت صحیح از فرد شروع می شود بعد به خانواده و از آنجا به اجتماع منتقل می شود. این مقاله به بررسی آثار اعتقاد به خدا در زندگی فردی و اجتماعی پرداخته که شناخت آثار وجودی اعتقاد به خدا در درون شخص و اجتماع هدف از آن بوده است؛ حاصل آنکه اعتقاد به توحید ثمرات و جلوه هایی در زندگی سالم انسان دارد که برخی از آنها عبارت از آرامش، توکل، عزت نفس در زندگی فردی و برقراری عدالت، امنیت در زندگی اجتماعی است. مباحث این مقاله با توجه به کتاب ارزشمند نهج البلاغه و کتب مرتبط به آن، به شیوه کتابخانه ای و روش توصیفی گردآوری شده است.
کلید واژه: اعتقاد، توحید، زندگی سالم، نهج البلاغه ، امام علی (علیه السلام)
جایگاه فروش اموال وقفی در فقه امامیه
تحقیق پایانی سطح 2 با عنوان «جایگاه فروش اموال وقفی در فقه امامیه»
محقق:محبوبه واحدی
استاد راهنما:لیلا خواجه زاده
استاد داور:دکتر علی پریمی
آثار و گستره ی اذن ولی در نکاح دوشیزه
چکیده
مساله اذن ولی در نکاح دوشیزه از مباحث مطرح در جامعه می باشد و عده ای از فقها و قانون گذاران در قانون مدنی ایران جلب موافقت پدر را علاوه بر موافقت دختر برای ازدواج دختر باکره رشیده لازم دانسته اند. هدف از انتخاب موضوع مذکور، پاسخ به پرسشهایی است که در این زمینه مطرح می شود از جمله اینکه آیا دختر ولایت تام دارد؟ و یا این که ولی ولایت تام در انتخاب همسر برای دختر دارد؟ دخترانی که بدون اذن پدر ازدواج کرده اند، نکاحشان چه حکمی دارد؟ و سوالات دیگری که ضرورت پرداختن به موضوع مذکور را هر چه بیشتر روشن می کند ، که البته خلأهای قانونی نیز در این زمینه وجود دارد و آن چه این خلاها را پر رنگ تر می نماید، عدم ضرورت اذن پدرانی است که از ازدواج دختران خویش با کفو خود ممانعت می کنند.
تحقیق پایانی حاضر به روش توصیفی و با استفاده از منابع فقهی و حقوقی انجام شده است و در آن به بررسی آراء فقها و حقوق دانان در مورد مسئله گستره اذن ولی در نکاح پرداخته است.
اهمیت این مساله با توجه به رای قانون گذار که نکاح صورت گرفته بدون اذن ولی را متوقف به اجازه بعدی پدر می داند، روشن می گردد. این در حالی است که فقها متاخر، نکاح فوق الذکر را صحیح می دانند؛ البته در پذیرفتن این نظریه از طرف قانون گذار نباید هدف او را مبنی بر جعل قواعدی برای نظم جامعه نادیده گرفت که از عوامل اساسی به شمار می آید.
واژگان کلیدی
ولی، ولایت، اذن، نکاح، دوشیزه، بالغه رشیده
محقق:زینب قدرتی
تاریخ دفاع:93
ترجمه بخشی از جلد 98 کتاب بحارالانوار
ترجمه بخشی از جلد 98 کتاب بحارالانوار
تحقیق پایانی سطح دو
استاد راهنما :جناب آقای حسین امیری
استاد داور: جناب آقای ولی هاشم پور
پژوهشگر: مریم نقاش
چکیده
تحقیق حاضر، ترجمه ی بخشی از جلد 98 کتاب بحارالانوار می باشد که در خصوص فضیلت و آداب زیارت سیدالشهداء 7است. هدف از انجام این تحقیق کمک به چاپ فارسی این مجموعه و همچنین دسترسی آسان علاقه مندان به ترجمه فارسی این بخش از کتاب میباشد.
این مجموعه ابتدا بصورت تحت اللفظی و کلمه کلمه ترجمه شده و سپس بصورت اصطلاحی و شکل طبیعی زبان مقصد درآمده است.
این تحقیق شامل 9 باب از 32 باب جلد 98 میباشد، که باب اول 40 روایت دال بر لزوم زیارت و نکوهش و مذمت ترک زیارت آن حضرت، باب دوم 24 روایت مربوط به حداقل و حداکثر مدتی که شایسته است در آن حضرت را زیارت کرد، باب سوم 11 روایت مربوط به اخلاص و اشتیاق در زیارت، …، باب نهم 63 روایت دال بر زیارت ائمه و فرشتگان و دعای ایشان برای زوار.
راهکارهای برخورد و اصلاح نا هنجاریهای اجتماعی با رویکرد امر به معروف و نهی از منکر
چكيده
ناهنجاري اجتماعي عبارت است از هر نوع عمل فردي يا جمعي كه در چهارچوب اصول اخلاقي و قواعد عام عمل جمعي رسمي و غير رسمي جامعهي محل فعاليت كنشگران قرار نميگيرد. و در نتيجه با منع قانوني و يا قبح اخلاقي و اجتماعي روبرو ميشود. و امر به معروف عبارت است از امر كردن به هر امري كه از لحاظ عقلي و شرعي انجام آن نيكو باشد و نهي از منكر عبارت است از اين كه، از ديگران بخواهيم هر امري اعمال آن نكوهيده باشد، به شرط آن كه فاعل نسبت به آن عمل منكر آگاهي و شناخت داشته باشد، و عقل و شرع هم آن را تجويز ننمايد، دوري كند.
دختران فراري، دختراني هستند كه به خاطر عوامل گوناگوني كه گاه در انحراف فردي ريشه دارد و گاهي به خاطر ناامني درون خانه و خانواده، راهي جز فرار نميبينند. ولي اين رهيدن چيزي جز سرآغاز لغزيدن در چاه تباهي نيست؛ از خانه و كانون خانواده با خيال فرار از مشكلات زندگي خانوادگي ميگريزند و گرفتار ناملايمات سختتر از درون خانواده و كارهاي غير اخلاقي و انواع جرمها ميشوند و هر فرد فرصتطلبي ميكوشد به گونهاي از جسم و روحشان بهره گيرد.
در اين تحقيق با موضوع راهكارهاي برخورد با ناهنجاريهاي اجتماعي با رويكرد امر به معروف و نهي از منكر، به بررسي ناهنجاريهاي اجتماعي و آسيبشناسيهاي مرتبط با ناهنجاريها و امر به معروف و نهي از منكر و بررسي دقيق يكي از ناهنجاريهاي موجود در جامعهي ما با عنوان دختران فراري و راهكارهاي برخورد با اين مسئله پرداخته شده است. سعي شده است كه راهكارها منطبق با دستورالعملهاي ديني و خصوصاً دين اسلام و بر اساس كنترل اجتماعي امر به معروف و نهي از منكر باشد.
روش این تحقیق به صورت توصيفي و تحليلي وروش گردآوری مطالب به صورت كتابخانهاي ميباشد.
واژگان کلیدی: ناهنجاري اجتماعي، انحراف، كژروي، امر به معروف، نهي از منكر، فرار دختران
محقق:حبیبه ملک پایین
مقاله «بررسی تطبیقی موانع ارث در فقه امامیه وفقه شافعی»
maghale.pdfmaghale.pdfmaghale.pdfmaghale.pdfmaghale-1.pdfmaghale-1.pdfmaghale-1.pdfmaghale-1.pdfmaghale-1.pdfmaghale-1.pdfmaghale-1.pdfmaghale-1.pdf
چکیده:
موانع ارث یکی از موضوعهای مربوط به ارث است که تقریباً در تمام آثار فقهی شیعه و سنی در کنار بحث موجبات ارث مطرح گردیده است و از اموری است که وجود هریک از آن¬ها به رغم وجود شرایط وارث، یعنی فوت مورث و وجود وارث و وجود ترکه برای مورث مانع از تحقق ارث می¬شود. برای حکم به محرومیت خویشاوند متوفی از ارث لازم است که وجود مانع اثبات گردد. موانع ارث در فقه امامیه را برخی تا بیست مانع برشمرده¬اند و فقه شافعی نهایتاً هفت مانع را ذکر نموده¬اند که در هر دو فقه موانعی که بیشتر مورد اتفاق فقهای همان مذهب بوده، ذکر گردیده است. هدف این مقاله بررسی موانع ارث و بیان نظرات دو فقه امامیه و شافعی بوده است و در نهایت با بررسی جامع و مفصل این موانع، مشابهت و مفارقت بین این دو دیدگاه را کسب کرده و زمینه را فراهم نموده تا مسائلی را که در زمینهی ارث مطرح است آسانتر مورد تحلیل و تدقیق علمی قرار گیرد. این مقاله کتابخانه¬ای و به روش توصیفی- تحلیلی گردآوری شده است؛ و نتیجه حاصل شده از این مباحث، گویای این مطلب بوده است که فقهای امامیه و شافعی در کلیت سه مانع کفر، قتل، رقیّت با هم توافق دارند و تنها در برخی مسائل جزئی اختلافاتی با یکدیگر دارند.
واژگان¬کلیدی: ارث، موانع ارث، کفر، قتل، رقیّت.
محقق:ام البنین مدیحی
شیوه احتجاج در قرآن
چکیده
تحقیق حاضر با موضوع شیوه احتجاج در قرآن با هدف آشنایی مخاطبان قرآن کریم با شیوه احتجاجات خدای متعال با بررسی حکمت، موعظه و جدل و… و احتجاج پیامبر (صلی الله علیه وآله)و سایر ائمه معصومین (علیهم السلام) به روش توصیفی – تحلیلی از منابع دسته اول تفسیری – روایی گرد آوری شده است و سعی شده است به احتجاج و مجادله حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) و چگونگی احتجاج برخی از معصومین (علیهم السلام) بپردازد، از این رو، نتیجه حاصل این است که ژرف- اندیشان محقق به بهانه نازل بودن مطالب وحی خود را بی نیاز نپندارند و ساده اندیشان مقلد نیز به دستاویز پیچیدگی معارف آن خود را محروم نبینند و استفاده صحیح ازقرآن و سنت انجام دهند.
کلید واژگان: احتجاج، برهان، جدل مغالطه، شعر و خطابه
محقق:فرزانه الیاسیان
استاد راهنما:مریم فراتی
تاریخ دفاع:تابستان 93
بررسی تطبیقی موانع ارث در فقه امامیه وفقه شافعی
چکیده:
ارث از نقطه نظر اخلاقى، مشروع بلكه ممدوح است، زيرا سبب تقويت رابطهی خانوادگى مىشود و اميد اينكه بتوانند براى اطفال خود آسايش بيشترى فراهم نمايند، سبب تحريك فعاليت پدر و مادر و تشويق آنها به زحمت كشيدن مىگردد و از نظر اجتماعى هم ارث مفيد بلكه لازم است، زیرا اگر ارث مرسوم نبود آدميان همينكه به سن معينى مىرسيدند ديگر كار نمىكردند و آنچه را كه قبلاً توليد نموده بودند به مصرف مىرسانيدند. موانع ارث یکی از موضوعهای مربوط به ارث است که تقریباً در تمام آثار فقهی شیعه و سنی در کنار بحث موجبات ارث مطرح گردیده است و از اموری است که وجود هریک از آنها به رغم وجود شرایط وارث، یعنی فوت مورث و وجود وارث و وجود ترکه برای مورث مانع از تحقق ارث میشود. برای حکم به محرومیت خویشاوند متوفی از ارث لازم است که وجود مانع اثبات گردد. موانع ارث در فقه امامیه را برخی تا بیست مانع برشمردهاند و فقه شافعی نهایتاً هفت مانع را ذکر نمودهاند که در هر دو فقه موانعی که بیشتر مورد اتفاق فقهای همان مذهب بوده، ذکر گردیده است. هدف این تحقیق بررسی موانع ارث و بیان نظرات دو فقه امامیه و شافعی بوده است و در نهایت با بررسی جامع و مفصل این موانع، مشابهت و مفارقت بین این دو دیدگاه را کسب کرده و زمینه را فراهم نموده تا مسائلی را که در زمینهی ارث مطرح است آسانتر مورد تحلیل و تدقیق علمی قرار گیرد. این تحقیق کتابخانهای و به روش توصیفی- تحلیلی گردآوری شده است؛ و نتیجه حاصل شده از این مباحث، گویای این مطلب بوده است که فقهای امامیه و شافعی در کلیت سه مانع کفر، قتل، رقیّت با هم توافق دارند و تنها در برخی مسائل جزئی اختلافاتی با یکدیگر دارند.
واژگان کلیدی: ارث، موانع ارث، کفر، قتل، رقیّت، لعان، تولد از زنا.
محقق:ام البنین مدیحی
استاد راهنما:لیلا خواجه زاده
استاد داور: دکتر علی پریمی
تارخ دفاع:تابستان 95
بررسی آراءشهید صدر و محقق نائینی در خصوص اصل محرز
چکیده
گرچه علامه حلي و شيخ انصاري به خصوصيت احراز در برخي از اصول عمليه اشاره كردهاند، ولي تنقيح آن از ابتكارات ميرزاي نائيني بوده است. وي اصول عمليه را به «محرز و غير محرز» تقسيم ميكند: «اصل محرز» وظيفهي عملي مكلف را با نظر به واقع تعيين ميكند، مانند: استصحاب، اصل صحت و قاعدهي فراغ و تجاوز؛ اما اگر واقع در نظر گرفته نشود، «اصل غير محرز» ناميده ميشود، مانند: برائت و تخيير. محقق نائيني در مورد اصول محرزه معتقد است اصلي كه امر مشكوك را به منزلهي واقع قرار ميدهد، اصل تنزيلي است، مانند: اصالت طهارت و اصالت حليت و هنگامي كه مانند استصحاب، شك و احتمال را به منزلهي يقين قرار ميدهد، آن اصل، اصل محرز خواهد بود. اشكالات متعددي به نظريهي محقق نائيني وارد شده كه از جمله آنها اشكالات محقق خوئي و علامه شهيد صدر ميباشد.
شهيد صدر اصل محرز نائيني را نميپذيرد و اين اصطلاح را در معناي ديگري به كار ميبرد. او كه تمايز ميان اصول و حجيت امارات را نيز به تفاوت در ملاك جعل آنها ميداند، اصل محرز را نيز به همين شكل تفسير ميكند. مهمترين ثمرهي اصل محرز، تقدم آن بر اصل غير محرز در تعارض است.
نگارندگان با بيان تمايز اصول و امارات از ديدگاه نائيني و شهيد صدر در پي تبيين ماهيت «اصل محرز» و ثمرهي آن از منظر اين دو انديشمند اصولي هستند..
كليد واژگان: اصل محرز، اصل تنزيلي، اصل عملي، اماره.
محقق:زهره وقایعی
استاد راهنما:مریم فراتی
استاد داور:دکتر علی پریمی
تاریخ دفاع:تابستان 95
سیره تربیتی اخلاقی امام صادق(ع)
چکیده
امام صادق (عليهالسلام)علاوه بر ابعاد تربیتی وشخصیت گوناگون به فعالیتهای تربیتی واخلاقی متنوعی مي پرداختند. با وجود فضای بازسیاسی واجتماعی که به ایشان فرصت تبلیغ بیشتری می داد، تربیت را سرلوحه ی کارخود قرارداده بود و راهبردهای تربیتی کارآمدی را حتی برای نسل حاضر به یادگارگذاشتند ازجمله راهکارهای تربیتی ،تشویق به تفکر وبیدارسازی وجدانها و ساده زیستي و همرنگی با مردم است و به پیامد تربیت که اخلاق مهمترین آن است نیز پرداختند از جمله ،حلم ،صبر و مدارا، تحقيق حاضر با موضوع سیره ی تربیتی اخلاقی امام صادق (عليهالسلام)با هدف آشنایی با این سیره به روش کتابخانه ای گردآوری شده است.
کلید واژه : اخلاق ، تربیت ، سیره ، امام صادق،اسلام
محقق:مینا آبیل
استاد راهنما:مریم فراتی
استاد داور:دکتر علی پریمیتاریخ دفاع:تابستان 95
راهکارهای برخورد و اصلاح ناهنجاریهای اجتماعی با رویکرد امر به معروف ونهی از منکر
چكيده
ناهنجاري اجتماعي عبارت است از هر نوع عمل فردي يا جمعي كه در چهارچوب اصول اخلاقي و قواعد عام عمل جمعي رسمي و غير رسمي جامعهي محل فعاليت كنشگران قرار نميگيرد. و در نتيجه با منع قانوني و يا قبح اخلاقي و اجتماعي روبرو ميشود. و امر به معروف عبارت است از امر كردن به هر امري كه از لحاظ عقلي و شرعي انجام آن نيكو باشد و نهي از منكر عبارت است از اين كه، از ديگران بخواهيم هر امري اعمال آن نكوهيده باشد، به شرط آن كه فاعل نسبت به آن عمل منكر آگاهي و شناخت داشته باشد، و عقل و شرع هم آن را تجويز ننمايد، دوري كند.
دختران فراري، دختراني هستند كه به خاطر عوامل گوناگوني كه گاه در انحراف فردي ريشه دارد و گاهي به خاطر ناامني درون خانه و خانواده، راهي جز فرار نميبينند. ولي اين رهيدن چيزي جز سرآغاز لغزيدن در چاه تباهي نيست؛ از خانه و كانون خانواده با خيال فرار از مشكلات زندگي خانوادگي ميگريزند و گرفتار ناملايمات سختتر از درون خانواده و كارهاي غير اخلاقي و انواع جرمها ميشوند و هر فرد فرصتطلبي ميكوشد به گونهاي از جسم و روحشان بهره گيرد.
در اين تحقيق با موضوع راهكارهاي برخورد با ناهنجاريهاي اجتماعي با رويكرد امر به معروف و نهي از منكر، به بررسي ناهنجاريهاي اجتماعي و آسيبشناسيهاي مرتبط با ناهنجاريها و امر به معروف و نهي از منكر و بررسي دقيق يكي از ناهنجاريهاي موجود در جامعهي ما با عنوان دختران فراري و راهكارهاي برخورد با اين مسئله پرداخته شده است. سعي شده است كه راهكارها منطبق با دستورالعملهاي ديني و خصوصاً دين اسلام و بر اساس كنترل اجتماعي امر به معروف و نهي از منكر باشد.
روش این تحقیق به صورت توصيفي و تحليلي وروش گردآوری مطالب به صورت كتابخانهاي ميباشد.
واژگان کلیدی: ناهنجاري اجتماعي، انحراف، كژروي، امر به معروف، نهي از منكر، فرار دختران
محقق:حبیبه ملک پایین
بررسی اقسام دیه در قتل از منظر فقه امامیه
چکیده
دیه یکى از مهمترین احکام و موضوع هاى بحث برانگیز در فقه و حقوق اسلامى است که از جنبه هاى گوناگون، مورد توجه صاحب نظران، فقیهان، مفسران و حقوقدانان اسلامى قرار گرفته است. یکی از این جنبه ها ،دیه قتل نفس می باشد که بسته به اقسام قتل مختلف می باشد زیراکه هر کدام فلسفه خاصی داشته واز دلیل شرعی خاصی پیروی میکند واز انجا که دیه علاوه بر جبران خسارت در واقع راهکاری برای پیشگیری از ارتکاب جرائم می باشد و یکی از این جرائم قتل می باشد لذا با هدف آشنایی با ماهیت فقهی دیه وانواع آن در اقسام قتل در این تحقیق سعی شده است به بررسی دیه اقسام مختلف قتل به روش توصیفی تحلیلی پرداخته شود وگردآوری مطالب به صورت کتابخانه ای می باشد.
واژگان کلیدی: قتل ,دیه,ماهیت دیه,عاقله ,تغلیظ
محقق:فاطمه شمسی
استاد راهنما:زینت السادات رزم آرا
استاد داور:دکتر علی پریمی
تاریخ دفاع:تابستان 95
جایگاه وظیفه شناسی در اصلاح جامعه از دیدگاه قرآن
چکیده
انسان موجودی مدنی الطبع است و زندگی اجتماعی برای او ضروری است؛ افراد سازنده ی جامعه می باشند و برای زندگی دسته جمعی نیازمند به رعایت اصول و قواعدی هستند؛ در این تحقیق شناخت وظیفه فردی از دیدگاه قران و عوامل مؤثر در تربیت و پرورش شخصیت همچون خانواده، مربیان، وسایل ارتباط جمعی مثل رادیو، تلویزیون مورد بررسی قرار گرفته اند، سپس وظایف اجتماعی همچون تعهد، تخصص، وفای به عهد و روند اجتماعی شدن نیز بررسی گردید در آخر عوامل نظارتی بر حسن اجرای وظایف اجتماعی بررسی شده است. هدف این تحقیق شناخت جایگاه وظیفه شناسی در اصلاح جامعه از دیدگاه قرآن بود و به روش توصیفی – تحلیلی، با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایت ها جمع آوری شده است.
کلید واژگان: وظیفه، جامعه، اصلاح
محقق:نسرین رمضانقربانی
استاد راهنما:سرکار خانم زینت السادات رزم آرا
استاد داور:دکترعلی پریمی
ویژگی ها و شاخص های زیارت جامعه کبیره
چکیده
مقاله حاضر با موضوع زیارت جامعه کبیره، ویژگی ها و شاخص ها، به روش توصیفی ـ تحلیلی به نگارش در آمده است. بررسی ویژگی ها و محورهای تشکیل دهنده زیارت جامعه کبیره از اهداف تحقیق است. عرض ارادت به پیشگاه ائمه هدی به وسیله سلام ها، گفتن تکبیرات، شهادت دادن ها، امام شناسی و ویژگی های بارز ائمه هدی (ع) از مهم ترین مؤلفه ها و ویژگی های این زیارت نامه می باشد. در این ارادت نامه برعکس دیگر زیارت نامه ها از امتیاز ویژه ای برخوردار می باشد وآن این است که، در این زیارت نامه، امام هادی (ع) تمامی ائمه را مورد خطاب قرار داده است و به همین خاطر عنوان زیارت جامعه کبیره را لقب گرفته است. جمع آوری مطالب در این اثر کتابخانه ای بوده است.
کلید واژه : زیارت، زیارت جامعه، ویژگی، شاخص.
محققین:فهیمه السادات حسینیان ،مریم عبیری
بررسي شيوههاي تبليغ گفتاري از ديدگاه قرآن و روايات
چكيده
کلام وسیله تفهیم و تفاهم و به طور کلی هر گونه ارتباط بین انسانها و وجه تمایز انسان از دیگر موجودات و مخلوقات است. ابزار گفتار را خداوند در اختیار انسان قرار داد تا او در راستای اهداف متعالی انسانیت در جهت کمال خود از آن بهره گیرد، و به جایی برسد که همکلام با فرشتگان در ملکوت اعلا و و همکلام با خداوند متعال گردد، چنان چه که انبیاء و اولیاء الهی به این مقام نائل آمدند، و پیامبر خدا حضرت موسی علیهالسلام ملقب به کلیم الله گردید. بر این اساس تبلیغ گفتاری میتواند مؤثرترین شیوه در جهت رشد فکری و هدایت بشر باشد. با توجه به این که از شرایط لازم برای تبلیغ موفق و مؤثر مستند بودن گفتار مبلغ به قرآن، که کلام مقدس خداوند و بهترین سخن برای اصلاح جامعه بشری و هدایت انسانها در عرصههای گوناگون زندگی است، میباشد. و یکی از جنبههای هدایتی در زندگی انسان، آداب سخن گفتن است. در دین مبین اسلام در این زمینه آموزشها و دستورهایی برای اصلاح و سالمسازی روابط کلامی به گونههای مختلف ارائه شده است. لذا در این راستا، عمل به قرآن و دستورات خداوند متعال و به صورت موضوعی آیاتی چند دربارهی آداب سخن گفتن و بایدهای گفتاری از دیدگاه قرآن که به نحو محکم و مستدل، سخن گفتن نیکو و ملایم سخن گفتن و … ، مورد بررسی قرار گرفته است.
مباحث این تحقیق پایانی با توجه به کتاب ارزشمند قرآن و مکتب مرتبط به شیوهی کتابخانهای و روش توصیفی گردآوری شده است.
كليد واژگان: شیوه ـ تبليغ ـ گفتار ـ هدايت.
محقق:ساره حسین زاده نعمان
استاد راهنما:زهرا خانم امینیان
استاد داور:دکتر علی پریمی
تاریخ دفاع:بهار 95
جایگاه رفق و مدارا در جامعه از دیدگاه قرآن و روایات
پژوهشگر:مریم مظهری
چکیده
مقاله حاضر با عنوان جایگاه رفق و مدارا در جامعه از دیدگاه قرآن و روایات اهل بیت(ع)به هدف شناخت آثار رفق و مدارا و به روش تبیینی از منابع کتابخانه¬ای گردآوری شده است، مدارا به معنای نرمی کردن و فلسفه مدارا ارتباط مستقیمی با مأموریت انبیاء و محتوای اسلام که آیین مهر است دارد و مبنای آن بر طبق عقل و مصلحت و امور دیگر پایه ریزی شده است، مدارا حوزه های مصداقی فراوانی دارد از جمله مدارا با دیگران، مدارا با کودکان و غیره، البته شایسته ترین افراد به دارا بودن ویژگی مدارا زمامدارانند. راه های مختلفی برای تحصیل و انجام مدارا وجود دارد، و آثار متعدد و پرباری مانند برکت رزق و روزی در زندگی و تبدیل مخالفان به موافقان و غیره دارد، اگر رفق و مدارا در بین افراد زیاد شود می توان از آثار ارزنده ای که در جامعه ایجاد می کند بهره مند شد.
کلید واژه: رفق، مدارا، جامعه، آیات و روایات
مقدمه
قرآن کریم در بسیاری از موضوعات و مفاهیم به رحمت و مهربانی در نظام خلقت و نظام بشری تأکید دارد و برای آن اصالت قائل است و در گفتمان قرآنی خلقت عالم بر مبنای لطف و رحمت الهی بنا شده است، و به مسلمانان توصیه می¬کند که در تقابل با یکدیگر مهربان باشند، رَبَّنَا وَسِعْتَ کُلَّ شَيْءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً ؛گسترش و توسعه¬ی عالم از سوی خداوند بر پایه¬ی رحمت او بوده است.
با توجه به این آیه و آیات دیگر قرآن کریم می¬توان گفت یکی از اصولی که در بهبود و رشد روابط انسان با دیگران تأثیر شگرفی دارد مدارا و تحمل دیگران است، یکی از رموز رفق و مدارا در نظر گرفتن ظرفیت و طاقت خویش و پرهیز از فشار و تحمیل است، برخی صاحب نظران معتقدند چون روابط اجتماعی همواره در حال تغییر و دگرگونی است موفقیت های مختلف اجتماعی واکنش خاصی را طلب می¬کند و مدارا به عنوان یک روش متعادلی است که در هر حال روابط اجتماعی را آسان تر می¬کند و همچنین رفق و مدارا یکی از اموری است که در روایات بسیاری به آن تأکید شده است از جمله روایت امام صادق(ع) آنکه دست کمک از مردم بازدارد تنها یک دست از آنها بازداشته ولی دستهای کمک بسیاری از او باز داشته می¬شود با توجه به اهمیت رفق و مدارا در جامعه این موضوع مورد غفلت واقع می شود.
به طور مثال برخی از مردم در عین برخورداری از رشدجسمی و ذهنی، روحیه خاصی دارند و کمتر از خود مدارا و انعطاف و نرمش نشان می دهند ولی انتظار دارند دیگران با آنان با ملایمت برخورد کنند، در حالی که راه زندگی همیشه هموار نیست و سنگلاخ هایی نیز در آن وجود دارد که تنها با مدارا کردن می توان از آن ها عبور کرد، خودروهای شخصی که میلیون ها انسان را از جایی به جای دیگر انتقال می دهند، قطعاً بدون وجود انعطاف در لاستیک¬های چرخ¬هایشان نمی¬توانند چنین تحرکی داشته باشند، زندگی انسان نیز محتاج مدارا کردن و رفق و انعطاف است.
در یک مثال ساده می توان گفت: هر اندازه فنرهای یک خودرو، قوی تر و سالم تر باشد، بهتر و راحت تر از ناهمواری ها عبور می کنند ولی اگر فنرهای خودرو حالت فنری خود را از دست داده باشند در برخورد با یک دست انداز کوچک هم دچار مشکل می شود، در روابط اجتماعی نیز اگر روحیه ی مداراگری حاکم نباشد، برخوردها تند و شکننده خواهد بود، بسیاری از تنش ها، قهرها، دوری ها و جبهه گرفتن ها با اتخاذ روش مدارا، رخت بر خواهد بست و بذر عطوفت و مهربانی در جامعه کاشته خواهد شد و شبنم های مهر در گل برگ دل خواهد نشست.
هر چند اصل در اسلام، مداراست اما نرمش بی حساب و عدم قاطعیت بجا آدمی را به عنصری ضعیف، ترسو و بی عرضه تبدیل می کند، آن چه مورد نظر اسلام است، آسانگری در عین قدرت و قاطعیت است؛ نه خشونت مطلق و نه مدارای مطلق، پس گاهی غرورت اقتضاء می کند اصل مدارا را کنار گذاشته، و به قاطعیت و سختگیری روی آوریم، پس به جاست که یکی از راه و رسم زندگی را دو عنصر مدارا و قاطعیت بدانیم
نقش حکومت در تامین امنیت قضایی و اقتصادی در جامعه از دیدگاه نهج البلاغه
چکیده
این پژوهش با عنوان نقش حکومت در تأمین امنیت اقتصادی و قضایی در جامعه از دیدگاه نهج¬البلاغه تدوین و جمع¬آوری شده است. هدفی که در تدوین این کار مورد توجه قرار گرفته آشنایی هر چه بیشتر با اهداف حکومت در نهج¬البلاغه و ابعاد مختلف امنیت از دیدگاه نهج¬البلاغه بوده است. از مهم¬ترین اهداف این پژوهش آشنایی با امنیت اقتصادی و قضایی و نقش حکومت در تأمین آن از دیدگاه نهج¬البلاغه می¬باشد که این پژوهش به روش کتابخانه¬ای و به شیوه توصیفی و تحلیلی گرد¬آوری شده است. امنیت اقتصادی در حقیقت به این معنا است که مردم در اموالشان امنیت داشته باشند و دولت با مدارا و رعایت عدل و انصاف و با توجه به اخلاق پسندیده اسلامی از آنان مالیات و زکات اخذ نمایند. امنیت قضایی که به عنوان چتر حمایتی در قبال سایر امنیت¬ها-ست شامل این است که دستگاه قاضی و دستگاه قضاییه با شرایط و امکانات لازم و شایسته به حل و فصل امور بپردازند. برای ایجاد امنیت اقتصادی نیازمند حضور دولت در جامعه هستیم که با ایجاد عدالت، امنیت و رشد اقتصادی، رفاه و آسایش عمومی، تلاش شود که همه افراد جامعه از یک سطح کفاف زندگی بهره¬مند شوند. در این صورت دولت باید اقدامات مناسبی را انجام دهد. از جمله گرفتن مالیات و گسترش تجارت و صنایع و کشاورزی است. این¬ها در صورتی امکان پذیر خواهد بود که اموال و زمین در اختیار مردم باشند تا بتوان از آن¬ها خراج و مالیات گرفت. در نتیجه دولت باید برای رشد آبادانی اقدام کند و زمینه¬های لازم را فراهم کند در غیر این صورت گردآوری مالیات بدون آبادانی به معنای نابودی شهرها، کشاورزی، تجارت،… که سرانجام به نابودی حکومت می¬انجامد.
اگر بخواهیم جامعه¬ای بدون هرج¬و¬مرج و فساد و کج¬روی داشته باشیم باید دستگاه قضایی در حکومت اسلامی کارآمد و صالح باشد. قضات از استقلال قضایی در حکم و رأی برخودار باشند و در رأی خود دچار تزلزل نشوند. حاکم اسلامی در ایجاد و توسعه دستگاه قضایی مسئول بوده است و باید به امور قاضیان در روند امور قضاوت، همکاری لازم را انجام دهد. در نتیجه امنیت قضایی لازم بر جامعه حاکم خواهد شد. در صورت وجود امنیت قضایی سایر موارد امنیت نیز فراهم خواهد شد چرا که ابعاد مختلف امنیت با هم پیوندی متقابل دارند امنیت قضایی به عنوان چتر حمایتی در قبال سایر امنیت¬ها است.
کلید واژه: حکومت، امنیت، امنیت اقتصادی، امنیت قضایی.
محقق:سیده اعظم شاهچراغی
استاد راهنما:مریم فراتی
استاد داور:عظیم حمزئیان
تاریخ دفاع:تابستان 91
حقوق کودک آزمایشگاهی و مادر جایگزین
چکیده
روش های درمان ناباروری با کمک تلقیح مصنوعی حاصل پیشرفت های علم پزشکی می باشد. این نوع روش های درمانی که منجر به تولید مثل انسانی می گردد، به دلیل دخالت افراد متعدد در امر تولید مثل از جوانب مختلف مسائلی را مطرح کرده است. یکی از مسائل مهم ایجاد شده در این زمینه مسائل حقوقی است. از نظر حقوق تولید مثل انسانی با کمک تلقیح مصنوعی به دو مرحله قابل تقسیم است: مرحله اول قراردادهایی که طی آن عمل تلقیح مصنوعی انجام می شود و نهایتاً منجر به تولید جنین می گردد؛ مرحله دوم از لحظة استقرار جنین در رحم آغاز و شامل حقوق جنین و کودک آزمایشگاهی می شود. قراردادهای مختلفی در زمینه تلقیح مصنوعی منعقد می شود: گروهی از این قراردادها به لحاظ اینکه منجر به تلقیح نامشروع می گردد، نامشروع است و به همین دلیل از بحث راجع به آنها خودداری شده است. گروه دیگر قراردادهایی است که در آن تلقیح مصنوعی مشروع به وقوع می پیوندد. این نوع قراردادها از نظر فقهی مشروع است. از نوع قراردادهای مشروع قرارداد رحم جایگزین واحدهای جنین دارای آثار حقوقی بسیار گسترده ای هستند، هر یک از این قراردادها را از جهت ماهیت، شرایط صحت، آثار و احکام ویژه آنها مورد بررسی قرار می دهیم. در نهـایت حقوق کودک ناشی از تلقیح مصنوعی و عوامل تأثیرگذار بر ان از جمله نسب، حرمت، نکاح، ارث، حضانت و سایر حقوق وی که تفاوت هایی با حقوق کودک طبیعی دارد بیان می گردد. در این نوشتار مشروعیت و عدم مشروعیت استفاده از روش های مختلف تلقیح مصنوعی از منظر فقهای امامیه و علمای علم حقوق بررسی می گردد.
کلید واژه: ناباروری، جنین، کودک آزمایشگاهی، والدین حکمی، حقوق کودک
محقق:نیره فوادیان
استاد راهنما:فاطمه سادات ترابی
استاد داور:دکتر علی پریمی
تاریخ دفاع:پاییز 93
راه های رسیدن به کمال انقطاع
برای رسیدن به مقام منیع، انسان باید به کسانی که به آن منزلت راه یافته اند نزدیک شود ؛ ولایت آنان را در دل و جان بپروراند و به سنت و سیرت آنان معتقد باشد و عمل کند و آنان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و همۀ انبیاء و اولیای الهی هستند و شیطان هم در کمین است.
اما باقر (ع) به زراره که از اصحاب و شاگردان آن حضرت بود، فرمودند : تهدید شیطان که گفت : «لا قعدن لهم صراطک المستقیم ثم لا تینهم من بین ایدیهم و من خلفهم و عن ایمانهم و عن شمائلهم و لا تجدا اکثرهم شاکرین» ؛ «چون تو گمراه کردی، من نیز بندگان را از راه راست که شرع و آئین تو است گمراه گردانم، آنگاه از پیش روی و از پشت سر و طرف راست و چپ آنان در می آیم، تا بیشتر آنان شکر نعمتت به جای نیاورند» دربارۀ شما شیعیان است، زیرا شیطان دیگران را به دام خود گرفتار کرده و دیگر بر سر راه آنها نمی نشیند؛ زیرا آنان در مسیر فضیلت نیستند، تا شیطان راه آنها را ببندد. «انما صمد لک و لاصحابک فاما الاخرین فقد فرغ منهم»
بنابراین خطر هست که اگر کسی محب و متولی خاندان عصمت شود، شیطان می کوشد تا مانع کامیابی او شود.
امام باقر (ع) می فرماید:
«العارف منکم هذا الامر المنتظر له المحتسب فیه الخیر کمن جاهد و الله مع قائم آل محمد (ص) بسیفه. ثم قال : بل و الله کمن جاهد مع رسول الله (ص) بسیفه ثم قال الثالثه: بل و الله کم استشهد مع رسول الله (ص) فی فسطاطه».
منتظر ظهور ولی عصر و عارف به حق ولایت اولیای الهی، به منزله کسی است که در پای رکاب او شمشیر بزند، بلکه مانند کسی است که همراه پیامبر به شهادت برسند.
این مراحل، مربوط به درجات منتظران و یاران آن حضرت (ع) است، که در معرفت و ایمان و انتظار ظهور آن حضرت متفاوتند .
این مجموعه، «حسنه دنیا» است و زمینۀ توحید کامل را فراهم می کند و توحید کامل، نتیجۀ تهذیب روح و تهذیب، زمینۀ توحید کامل است به این ترتیب، پیروی از سنت و سیرت کسانی که منقطع عن غیر الله الی الله هستند، انسان را منقطع الی الله می کند و در این صورت، انسان به کمال اصیل خود بار می یابد.
امام صادق (ع) می فرماید: پدرم همواره می فرمود: «ان شیعتنا آخذون بحجزتنا و نحن آخذون بحجزة نبینا و نبینا آخذ بحجزة الله» ؛ شیعیان ما به دامان ما چنگ می زنند و ما به دامن پیغمبر (ص) چنگ می زنیم و پیغمبر (ص) به خدا متمسک است.
یعنی همان گونه که در اصل نظام تکوین، ذات اقدس خداوند مبدأ اصیل است، پس از آن، انسان کامل از او فیض می گیرد و بعد، جانشینان انسان کامل از او مدد می گیرند و بعد، پیروانشان از آنها کمک می گیرند، در نظام تشریع نیز، اگر کسی بخواهد علوم و معارفی را یاد بگیرد و روش سعادت را بیاموزد، باید به دامن اهل بیت (ع) متوسل شود ؛ زیرا آنها روش تربیتی را از رسول گرامی (ص) استفاده کرده اند و رسول گرامی نیز، روش سعادت را از ذات اقدس فرا گرفته است. ما نیز در نماز از خدا می خواهیم، تا زمام ما را به دست خود بگیرد و به دیگری وانگذارد. «اهدنا الصراط المستقیم»
و چنانکه در ادعیه آمده است : «اللهم و لا تکلنی الی نفسی طرفة عین ابدا» ؛ خدایا! به اندازه چشم بهم زدنی، هرگز مرا به حال خود وانگذارد.
«و لا تکلنا الی غیرک و لا تمنعنا من خیرک»؛ و مرا به غیر خودت وانگذار و از خیرت محروم نکن . «اگر کسی مشمول مهر خداوند نشود، خدا او را به حال خودش رها می کند و او گمراه می شود. « فما ذا الحق الا الضلال ».
برگرفته از تحقیق پایانی سطح 2
نقد مبانی فکری انجمن حجتیه
چکیده
روحانيان در جامعه ايران، به ويژه از هنگام تحريم استعمال توتون و تنباكو، نقش و جايگاه ارزندهاي داشتهاند. آنان همواره تلاش كردهاند تا در برابر حكومتهاي ستمگر و نفوذ استعمار بايستند و مانع اجزاي اهداف شوم و غارتگرانه بيگانگان شوند. از اين رو، استعمارگران نيز بيكار ننشسته و براي اينكه جلو روحانيان را بگيرند. از راه دين وارد شدند. يكي از اين راهها، فرقهسازي و تفرقهافكني ميان مسلمان بوده و هست. انجمن حجتيه را نيز برخي ساخته دست استعمار ميدانند و برخي ديگر، آن را برآيند توطئه استعمار در آفرينش بهائيت دانستهاند. هنگامي كه مردم ايران درگير مبارزه با ظلم شاه بودند، اعضاي اين انجمن، وقتشان را صرف راهنمايي بهائيان ميكردند و خودشان را از جريان انقلاب دور نگاه ميداشتند.اين تحقیق در نظر دارد فعاليتهاي انجمن حجتيه را پيش و پس از انقلاب اسلامي مورد بررسي قرار دهد و واكنش امام خميني را در برابر اين جريان بازگو كند.
کلید واژه: انجمن حجتيه، بهائيت، انقلاب اسلامي، امام خميني(ره).
محقق:سمیرا پاشایی نژاد
استاد راهنما:زینت السادات رزم آرا
تاریخ دفاع:شهریور 94