این نمایشگاه که بمناسبت هفته پژوهش درمدرسه علمیه خواهران دامغان( سطح 2 ) برگزار شد؛ دستاوردهای طلاب و پژوهشگران در قالب کتاب، تحقیقات پایانی، جزوه های علمی پژوهشی، بروشور و مجموعه مقالات برگزیده طلاب در معرض دید بازدید کنندگان قرار گرفت . این نمایشگاه که از اولین روز هفته پژوهش دایر گردید تا 25 آذر ماه ادامه دارد.

این کارگاه در تاریخ 19/9/95 در حوزه علمیه خواهران دامغان برگزار شد . این کارگاه که به منظور ارتقاء دانش افزایی معلمان مقطع ابتدایی و پیش دبستانی و نیز جمعی از طلاب، پژوهشگران و مبلغان حوزه علمیه خواهران برگزار گردید .اهداف خود را در قالب دو کارگاه پی گیری نمود .
1-کارگاه وظایف معلم منتظر در حیطه فردی و خانوادگی – استاد بحث: سرکار خانم طیبه مهرابی

استاد بحث در تبیین موضوع مذکور و شناساندن وظایف معلم منتظر در حیطه فردی و خانوادگی به اهمیت ضرورت حریم بندی در زندگی خانوادگی اشاره کرده وضرورت شناخت امام، چشم پوشی از قیود مادی و دنیوی، تطبیق زندگی فردی بر محور حق ،عمل بر طبق مبانی و دستورات قرآن، شناخت اخلاق اجتماعی و تطبیق سیره اجتماعی بر آن و… را از مهمترین معیارها و ملاک های ارتباط با امام عصر(عجل الله تعالی فرجه) دانستند و در تبیین موارد مذکور بیان داشتند؛ امام همانند کعبه است مردم باید به سراغ ایشان بروندو برای محرم شدن و زیارت ایشان چشم پوشی از هرگونه تعلقات باز دارنده در این زمینه ضروری است. ومعیار شناخت حق و باطل را رضایت و عدم رضایت مولی برشمردند.

2-کارگاه وظایف معلم منتظر در حیطه شغلی و اجتماعی - استاد بحث: سرکار خانم معصومه زرندی

یکی دیگر از و ظایف مهم معلم منتظر حیطه شغلی و اجتماعی اوست .خانم زرندی در توضیح این مطلب بیان داشتند معلم باید بداند و آگاهی داشته باشد و برای عملکرد خوب و کار آمد علاوه بر تخصص ، تهذیب و اصلاح نفس لازم می باشد. ایشان در تبیین مقام و ارزش معلمی احادیثی را بیان داشته و در ضمن آن به وظایف مهم و از جهتی خطیر شغل معلمی نیز اشاره کرده و اظهار داشتند که معلم تا زمانی زنده است معلم جامعه است؛ همه رفتار و کردار و منش او به عنوان الگوبرای دیگران مطرح است. ایشان در بیان جایگاه معلم در امر به معروف ونهی ازمنکر ،معلم را ناهی از منکر خوانده و پیشگیری از منکر و جرم را از وظایف معلم برشمردند. همچنین ایشان به نقش مهم و حیاتی قرآن در این زمینه اشاره کردند که معلم باید ضعف و اشکالات خود رابشناسد و در پی درمان آن باشد. معلم باید به قرآن عمل کند و کارکردهای آن را بشناسد تا خروجی
درست هم بدهد.

این بازدید با حضور مسئول پژوهش و جمعی از طلاب سطح 2و3 حوزه علمیه خواهران دامغان برگزار شد. این نمایشگاه که در سالن ورزشی شهید اکبری شاهرود برای بازدید علاقه مندان و دوستداران کتاب بر پا شده بود غرفه نشر هاجر وابسته به حوزه های علمیه خواهران با تخفیف 60 تا 70 درصد محصولات خود را در اختیار طلاب علاقه مند قرارداد در این میان طلاب و پژوهشگران حوزه علمیه دامغان نیز در طی بازدید 2 ساعته ازنمایشگاه مذکور، کتابها و نرم افزارهای مورد نیاز خود را خریداری کردند. لازم به ذکر است برخی از کتابهای مورد نیاز کتابخانه مدرسه نیز از نمایشگاه خریداری شد.

(شيخ بهائى ) گذشته از سفر هائى كه در زمان حيات پدر خود به اتفاق وى كرده ، يعنى : سفر از بعلبك به جبل عامل در زمان شير خوارگى و سفر حج در جوانى ، پس از مرگ پدر نيز سفر هائى كرده است كه عمده آنها عبارتند از سفر حج كه براى دوّمين بار انجام داد و سفر عراق و شام و مصر و دمشق و حلب و آسياى صغير و بيت المقدّس ، ونيز پس از انتصاب به مقام (شيخ الاسلامى اصفهان ) مسافرتهائى نيز باتفاق شاه عباس نمود كه مشهورترين آنها سفرى است كه پياده از اصفهان به مشهد رفت .
صاحب تاريخ (عالم آراى عباسى ) مى گويد كه وى پس از فوت (سيد على منشار) (پدر زن شيخ بهائى ) منصب شيخ الاسلامى و وكالت حلاليات و تصدّى امور شرعى اصفهان يافت .
مدّتى بود شوق كعبه و بازگشت به زنگى ساده بر او غلبه كرد و با درويشان سفر كرد و مدّتى در عراق و شام و مصر و بيت المقدّس مى گشت و در سفر به خدمت دانشمندان مى رسيد.
سپس مى گويد: در زمانى كه در عالم ظاهر و باطن سرآمد روزگار بود از مصر مى آمد و جامه جهان گردان به تن داشت و خويشتن را پنهان مى كرد و فروتنى مى نمود، از او خواستم كه چيزى از وى آموزم ، گفت :
به شرط آنكه نهفته بماند و هندسه و هيئت را بر او خواندم و سپس به شام و از آنجا به ايران رفت و چون به دمشق رسيد در محلّه (خراب ) در سراى يكى از بازرگانان بزرگ فرود آمد و (حافظ حسين كربلائى قزوينى ) ساكن دمشق مؤ لف روضات نزد او رفت و شعر خود را بروى خواند.
شيخ ميل ديدار (حسين بورينى ) را داشت و آن بازرگان وى را به خانه خود خواند عدّه زيادى از دانشمندان شهر را در آن مهمانى دعوت كرد و شيخ بهائى در آن مجلس لباس جهانگردان پوشيده بود و بر بلاى مجلس نشسته و همه او را گرامى مى داشتند و به او احترام مى گذاشتند و بورينى كه وى را نمى شناخت از او به شگفت آمد و چون پى به دانش او برد بزرگش داشت و شيخ بهائى از او خواست كه آمدنش را پنهان دارد و از آنجا به حلب رفت .
(صاحب سلافة العصر) گويد: كه سى سال سياحت كرد و به ديدار دانشمندان بسيار رسيد و سپس به ايران بازگشت و به تاءليف كتب پرداخت و آوازه اش در جهان پيچيد و علماء از هرديار نزد وى آمدند.
خود شيخ بهائى در كتاب كشكول در مورد سفرهاى خود اشاراتى كرده : در قحطى سال 988 هجرى قمرى در شهر تبريز و ديگر بار در ماه صفر سال 993 هجرى قمرى در تبريز بوده و در ماه ذى القعده سال 1007 هجرى قمرى در شهر مشهد و در ماه محرّم سال 1008 هجرى قمرى در حال بازگشت از سفر مشهد بوده است و چندى در كاشان و نيز مدتى را در هرات گذرانيده و در اشعار خود از اوضاع هرات توصيف كرده.

برگرفته از کتاب داستانهايى از علاقه مندان و شيفتگان علم نويسنده : على ميرخلف زاده

خطوط برجسته و طلايى تاريخ ملتها متعلق به كسانى است كه با حريت و آزادى زندگى گرده و عزت و شرافت خو را بر هر مال و منالى ترجيح داده اند، كسانى كه از جان و مال و مقام و خاندان گذشته اند اما تن به ذلت نداده اند، افتخار هر ملتى نيز به وجود چنين آزاد مردان است .
اديان الهى كه انسان را خليفه خدا و در روى زمين مى دانند ارزش والايى براى مقام را انسان قائل هستند بخصوص دين مقدس اسلام كه بالاترين ارج را براى مقام انسان واقعى منظور داشته است .

صفحات: 1· 2· 3· 4· 5· 6· 7· 8· 9· 10· 11· 12· 13· 14· 15· 16· 17· 18· 19· 20

1. آگاهى
مبلّغ در صورتى مى تواند مردم را به حق هدايت كند كه هم خود، ((آگاه )) باشد و هم بر اساس آگاهى مردم را به دين دعوت كند؛
(قل هذه سبيلى ادعوا الى اللّه على بصيرة انا و من اتّبعنى )
((بگو اين راه من است . من و پيروانم با بصيرت و آگاهى كامل ، مردم را به سوى خدا دعوت مى كنيم .))
حضرت خضر عليه السلام كه مسئوليت تعليم حضرت موسى عليه السلام را بعهده داشت توسط خداوند آموزش يافته و آگاه شده بود؛
(و علّمناه من لدنّا علماً)
اينگونه است كه خداوند متعال از پيروى انسان هاى نادان و ناآگاه نهى فرموده است : (و لا تتّبع اهواء الذّين لايعلمون )
حضرت على عليه السلام مى فرمايد: با علم و آگاهى سخن بگوييد كه هيچ خيرى در سخن جاهلانه نيست : ((لا خير فى القول بالجهل ))
و در جاى ديگر مى فرمايد:
((لا تقل ما لاتعلم فتتهم باخبارك بما تعلم ))
((آنچه را نمى دانى نگو زيرا در اين صورت گفتارهاى درست تو نيز مورد تهمت قرار مى گيرد و مردم نسبت به همه سخنانت با ديده ترديد مى نگرند.))

صفحات: 1· 2· 3· 4· 5· 6· 7· 8· 9· 10· 11· 12· 13· 14· 15· 16· 17· 18· 19· 20· 21· 22· 23· 24· 25· 26· 27· 28· 29· 30· 31

قال على (عليه السلام ):

المنتظر وقت الصلوة بعد العصر زائر الله و حق على الله - عزوجل - ان يكرم زائره و يعطيه ما سأل .

(الخصال باب الثلاثه حديث 127)

هر مسلمانى كه منتظر وقت نماز بعد از عصر است ، زائر پروردگار مى باشد و بر عهده خداوند عزيز و جليل است

كه زائر خود را گرامى بدارد و به هر چه را كه خواهد عطا فرمايد.

پایگاه بسیج طلاب فاطمه الزهرا دامغان در سومین جشنواره مالک اشتر بسیج منتخب کشوری شد.
خانم حاج عیدی، فرمانده پایگاه بسیج طلاب مدرسه علمیه فاطمیه دامغان ضمن تبریک هفته بسیج، اظهار کرد که پایگاه مدرسه مفتخر به کسب عنوان موفق ترین رده سازمان بسیج مستضعفین در سومین جشنواره مالک و از جمله منتخبین برتر کشوری در این جشنواره بودند که با اهداء لوح سازمانی و لوح فردی تجلیل شدند.
وی گفت: در مراسم جشنواره مالک اشتر بسیج که در روز 4 آذر ماه با حضور سرلشکر محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سردار محمدرضا نقدی رئیس سازمان بسیج مستضعفین، در مجموعه پنج آذر بسیج برگزار شد، از نفرات برتر این جشنواره قدردانی شد.
فرمانده پایگاه بسیج طلاب مدرسه علمیه فاطمیه دامغان در ادامه افزود: نفرات برتر از 22 اقشار بسیج بودند که در زمینه های فرهنگی، سازندگی، ورزشی، هنری، اقتصاد مقاومتی، محرومیت زدایی، تربیتی، و نهاد خانواده در پایگاه های بسیج، مساجد و دیگر مناطق فعالیت های چشمگیری داشتند.
خانم حاج عیدی گفت: مهمترین برنامه های این جشنواره در روزهای قبل دیدار با رهبری و همچنین برگزاری کارگروه تخصصی جهت جذب بسیج طلاب نام برد.

به همت مدیر مدرسه علمیه فاطمیه همزمان با 28 صفر و ایام سوگواری رحلت پیامبر اعظم(ص) طلبه‌های مدرسه علمیه فاطمیه دامغان در زیارتگاه بکیربن اعین حضور یافتند.

در سالروز رحلت جانسوز پیامبر اکرم (ص) و سبط گرامی اش امام حسن مجتبی (ع)، طیبه مهرابی مدیر مدرسه علمیه فاطمیه دامغان به همراه تعدادی از طلبه‌های این مدرسه به زیارتگاه بکیر بن اعین رفتند.
شرکت کنندگان، پس از زیارت بارگاه شریف بکیر بن اعین و قرائت زیارت و ادعیه و خواندن نماز، به زیارت اهل قبور و شهیدان تدفین در این مکان رفتند.

به همت معاون فرهنگی مدرسه علمیه فاطمیه دامغان، جلسه انجمن اولیاء و مربیان با حضور مدیر و مشاورین این مدرسه برگزار گردید.
خانم رزم آراء هدف از برگزاری این جلسه را ارتباط بیشتر با خانواده طلاب و استفاده از نظرات و پیشنهادات ایشان برشمرد.
خانم زرندی، مشاور این مدرسه ضمن خوش آمدگویی به مادران طلاب مجرد این مدرسه توصیه نمود که با دختران خود بسیار دوستانه رفتار کنند، رابطه صمیمانه ای بین آنها و پدرانشان ایجاد نمایند.
وی در ادامه به مادران پیشنهاد داد که رفتار بین خود و همسرانشان بسیار با محبت باشد و فکر نکنند که چون دختران آنها به حوزه آمدن نیاز به کنترل ندارند بلکه نظارت غیرمستقیم داشته باشند و مرتب با مدرسه در تماس باشند.

فقیه گران پایه حضرت علامه محمد باقر بن محمد اكمل وحید بهبهانی ، در حدود 1118 ق . در اصفهان به سرای خاكی گام نهاد.پدر ارجمندش ‍ محمد اكمل از نوادگان شیخ مفید بود و در شمار مجتهدان شهر جای داشت و مادر پرهیزگارش از نوادگان ملا صالح مازندرانی - داماد علامه محمد تقی مجلسی - شمرده می شد.آن گوهر یگانه دریای علوم اهل بیت علیه السلام در چنین خانواده ای بالید و از آموزشهای پدر وارسته اش ‍ بهره گرفت

محقق خستگی ناپذیر اصفهانی در این سالها راه خویش را از نجف نشینان جدا ساخت و برای انجام دادن وظیفه الهی اش رهسپار بهبهان شد.
بهبهان در آن روزگار یكی از مراكز رشد اخباریگری بود. كوچه وسیعی به نام خط دو محله عمده این آبادی را از یكدیگر جدا می كرد، محله هایی كه بهبهان و قنوات خوانده می شدند و مردمش از دیرباز با هم اختلاف داشتند. سید فقیهان اصفهانی تبار نخست به قنوات گام نهاد و در آن بخش به اقامه نماز و ارشاد پرداخت . مردم محله بهبهان برای نماز و بهره گیری از محضر آن مجتهد پارسا به قنوات می رفتند ولی در دل از این كار ناخشنود بودند. آنها چنان می اندیشیدند كه باید آفتاب هدایت در محله بهبهان بدرخشید و از آنجا نور و گرما در منطقه پراكنده سازد. یكی از بازرگانان بهبهان با این هدف محقق وارسته اصفهانی را همراه گروهی از دانشوران و مومنان قنوات به خانه خویش دعوت كرد.

صفحات: 1· 2· 3· 4· 5· 6· 7

شب اوّل:

این شب به نام «لیلة المبیت» مزیّن است، در این شب یک حادثه مهمّ تاریخی واقع شد و آن این که در سال سیزدهم بعثت، رسول خدا صلی الله علیه وآله از مکّه به قصد هجرت به سوی مدینه، از شهر خارج شد و در «غار ثور» پنهان گردید و امیر مؤمنان علی علیه السلام برای اغفال دشمنان، فداکارانه در بستر رسول خدا صلی الله علیه و آله خوابید و مشرکان قریش که خانه رسول خدا صلی الله علیه و آله را محاصره کرده بودند، به گمان آن که رسول خدا صلی الله علیه و آله در بسترش آرمیده است، تا صبح منتظر ماندند و چون صبحگاهان با شمشیرهای برهنه به منزل آن حضرت هجوم بردند تا رسول اللّه صلی الله علیه و آله را بکشند، علی علیه السلام را دیدند که از آن بستر برخاست! بدین سان، رسول خدا صلی الله علیه و آله در فرصتی مناسب خود را از چنگال مشرکان قریش نجات داد و علی علیه السلام نیز با این فداکاری، عشق و علاقه و برادری خود را نسبت به رسول خدا صلی الله علیه و آلهنشان داد؛ این در حالی بود که هر زمان ممکن بود کسی را که در بستر خوابیده به قتل برسانند.

آیه شریفه «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ وَ اللّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبادِ؛ بعضی از مردمِ (با ایمان و فداکار) جان خود را در برابر خشنودی خدا می فروشند؛ و خداوند نسبت به بندگان مهربان است»(سوره بقره، آیه 207) در حقّ آن حضرت نازل شد.

سال هجرت رسول خدا صلی الله علیه وآله مبدأ تاریخ مسلمانان است و تحوّلی عظیم در جهان اسلام روی داد.
روز هشتم:

در روز هشتم ربیع الأوّل، سال 206، شهادت امام حسن عسکری علیه السلام طبق روایتی واقع شده است و از همان روز، امامت حضرت صاحب الزّمان، حجّة بن الحسن ـ عجّل الله تعالی فرجه الشریف ـ آغاز گردید.
روز دهم:

روز ازدواج رسول خدا صلی الله علیه و آله با حضرت خدیجه کبری علیها السلام است در حالی که رسول خدا صلی الله علیه و آله 25 ساله بود و حضرت خدیجه علیها السلام 40 ساله. به همین مناسبت روزه این روز به عنوان شکرگزاری مستحب شمرده شده است.
روز دوازدهم:

این روز مطابق نظر مرحوم شیخ کلینی و مسعودی و همچنین مشهور میان اهل سنّت، روز ولادت با سعادت نبیّ مکرّم اسلام صلی الله علیه و آله است.

همچنین در این روز، رسول خدا صلی الله علیه وآله بعد از 12 روز که مسیر راه میان مکّه و مدینه را پیمود وارد مدینه گردید. و نیز روز انقراض دولت بنی مروان در سال 132 است.
روز چهاردهم:

در سال 64 در چنین روزی، یزید بن معاویه به هلاکت رسید.

وی پس از سه سال و نُه ماه خلافت که همراه با جنایات عظیمی بود - که مهمترین آن واقعه کربلا و شهادت ابی عبداللّه الحسین علیه السلام و یارانش می باشد - در سنّ سی و هفت سالگی در منطقه «حوران» زندگی ننگینش به پایان رسید؛ جنازه اش را در دمشق دفن کردند؛ ولی اکنون اثری از او نیست.
شب هفدهم:

طبق روایات مشهور شیعه، شب ولادت حضرت خاتم الانبیا، رسول معظّم اسلام صلی الله علیه و آله است و شب بسیار مبارکی است.

همچنین یکسال قبل از هجرت رسول خدا صلی الله علیه و آله، در چنین شبی معراج آن حضرت صورت گرفت.
روز هفدهم:

همان گونه که گفتیم مشهور میان علمای امامیّه آن است که روز هفدهم ربیع الأوّل، روز ولادت با سعادت رسول خدا حضرت محمّد بن عبداللّه صلی الله علیه و آله است و معروف آن است که ولادتش در مکّه معظّمه، واقع شده است، و زمان ولادتش هنگام طلوع فجر، روز جمعه، سنه عام الفیل بوده است. (عام الفیل سالی است که ابرهه با لشکرش که بر فیل سوار بودند به قصد تخریب کعبه آمد، ولی همگی نابود شدند).

همچنین در چنین روزی در سال 83 هجری قمری، ولادت امام صادق علیه السلام واقع شده است و از این جهت نیز بر اهمّیّت این روز افزوده شده است.

ماه ربیع الأوّل گرچه آغاز آن آمیخته با خاطره غم انگیز و اندوه بار شهادت امام حسن عسکری علیه السلام است، ولی از آن جا که میلاد مبارک حضرت ختمی مرتبت رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله مطابق روایت معروف، در هفدهم این ماه و طبق روایت غیرمعروف، در دوازدهم آن واقع شده و میلاد حضرت صادق علیه السلام نیز در هفدهم این ماه است، ماه شادی و جشن و سرور است.

از آن جا که هجرت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله که سرچشمه دگرگونیِ عمیق در جهانِ اسلام و عزّت و شوکت مسلمین شد، و همچنین داستان «لیلة المبیت» در این ماه واقع گردیده، و آغاز امامت پربرکت حضرت بقیة اللّه ارواحنا فداه همزمان با شهادتِ پدر بزرگوارش نیز می باشد؛ در مجموع از ماه های بسیار پر برکت و پر خاطره است، که سزاوار است، همه علاقه مندان مکتب اهل بیت علیهم السلام آن را ارج نهند و گرامی بدارند.

منبع : کتاب مفاتیح الجنان؛ کتاب مفاتیح نوین؛ کتاب المراقبات , اختصاصی پایگاه حوزه نت

 قرآن ريسمان الهى است كه يك طرف آن به دست خداوند سبحان و طرف ديگرش به دست مردم است و محتواى آن مرزى نداشته ، قلمروش محدود نمى گردد و مسلم است كه شناخت چنين كتابى درجاتى دارد كه به مراتب خود كتاب مربوط مى شود، و هر كه داراى شرايط عمومى بوده ، از موانع پيراسته باشد، بر تدبر در قرآن و استنباط عقايد درست همراه با برهان هاى عقلى قرآنى و نيز روشن ساختن احكام عمليه و امثال آن توانمند مى گردد.
ملاحم و اخبار غيبى و تاويل و آن چه به اين امور بر مى گردد، از آن دسته علوم قرآنى است كه از الفاظ استنباط نمى شود و از ظاهر اقوال روشن نمى گردد و صورت عبارات از آن حكايت ندارد و اشاره به آن ارشاد نمى كند. از اين رو، با صرف تدبر به آن ها نمى توان دست يافت . زيرا شخص ‍ متدبر تنها به مقدارى دست مى يابد كه ظاهر آيات بدان دلالت دارد، حتى اگر بعضى از آيات را به بعضى ديگر ضميمه كند و آن را مفسر آن بعض ديگر قرار دهد؛ اما آن چه از حوزه ى ظهور الفاظ بيرون باشد، براى وى استنباط پذير نيست . چون شخص متدبر در منطوق الفاظ قرآن غور مى كند، ولى در باطن آن كه غير از الفاظ آن است ، توان تامل ندارد…

منبع: كتاب قرآن كريم از منظر امام رضا عليه السلام

چکیده
این نوشتار با موضوع «نقش زنان در تحقق اقتصاد مقاومتی»، با هدف «بررسی نقش بانوان در اقتصاد جامعه» گردآوری شده است. اقتصاد مقاومتی روشی برای مقابله با تحریم‌ها علیه یک منطقه یا کشور تحریم شده می‌باشد. زن به عنوان یکی از اعضای خانواده، نقش بسزایی در اقتصاد خانواده و جامعه دارد. به طوری که این امر بر هیچ کس پوشیده نیست و شواهد تاریخی دلالت بر این سخن دارد. زن می‌تواند با پرهیز از اسراف و تبذیر جلوی اتلاف و هدر رفتن امکانات، لوازم، مواد غذایی، پوشاک و … بگیرد و جامعه را به سوی مصرف صحیح راهنما باشد. ساماندهی تامین مالی خانواده، حمایت از کار و سرمایه داخلی، مدیریت درآمد خانواده، بهره‌‌گیری از مشاغل خانگی، استفاده بهینه از انرژی و تغییر سبک زندگی از جمله راهکارهایی است که زنان می‌توانند در خانواده به کاربگیرند و اقتصاد خانواده و در پی آن جامعه را مدیریت کنند. بر این اساس شاید بسیاری از زنان نقش خود را در اقتصاد خانواده و جامعه نادیده بگیرند اما زنان با مدیریت اقتصادی می‌توانند نقش مؤثری در پویایی اقتصاد جامعه داشته باشند. این تحقیق به روش فیش‌برداری با استفاده از کتاب‌ها و مقاله‌ها گردآوری شده است.
کلید واژه: اقتصاد، اقتصاد مقاومتی، زنان

گردآورندگان: ملیحه ابراهیمی، نیره رضایی

درباره انواع نوشته هاى تاريخى ، تقسيم بندى هاى مختلفى از طرف روزنتال ، گيب ،الدورى ،سواژه و ديگران ارائه شده است . برپايه آنچه كه از اسامى كتاب ها و نوشته هاى تاريخى به دست مى آيد، مى توان نوشته هاى تاريخى مسلمانان را به چند گروه تقسيم كرد:

سيره نگارى و شرح حال نويسى

شايد اين دو عنوان از جهاتى با يكديگر متفاوت باشند، اما به طور اساسى بر اساس يك سبك نگاشته مى شوند.آنچه مسلم است اين كه اديان آسمانى به لحاظ وجود عنصر نبوت در آنها، مقامى والا براى پيامبر قائلند؛ چنين نگرشى ، سبب پيدايش ديدگاهى درباره فرد به عنوان فرد با ويژگيهاى منصحر شده سات قرآن در يك نگاه تاريخ اقوام را بر محور پيامبرشان و حتى با نام او مى شناساند.در اى روش ، افزون بر اينكه محور اصلى را دين مى داند، اهميت انبيا را نيز نشان مى دهد.از اين رو اصحاب پيامبر (ص )، ازهمان ابتدا، توجه به سيره وشرح حال پيامبر (ص ) پيدا كرده و درشرح زندگانى و ويژه گيهاى آن حضرت ، خاطراتى را حفظ ونقل كردند. بعدها اين نوع سيره نگارى ، به شكل جزئى تر درباره خلفا، سلاطين وعلما حتى ساير طبقات نيز در شكل شرح حال نويسى رايج گرديد.

صفحات: 1· 2· 3· 4· 5· 6· 7· 8· 9· 10· 11· 12· 13· 14

آیا پیامبر اسلام (ص) به مرگ طبیعی از دنیا رفتند یا شهید شدند؟ عده ای تلاش می کنند در جامعه مسلمین القا کنند پیامبر (ص) عمر طبیعی خودشان را کردند. کسی به ایشان قصد سوء نکرد. و این نظر خود را با تعبیر وفات و یا رحلت پیامبر (ص) ابراز می دارند؛ و متأسفانه در محافل شیعیان هر چند نادانسته و ناخواسته؛ چنین تعبیر می شود.اما اولا باید بدانیم پیامبر (ص) را چندین بار ترور کردند. در اوایل بعثت مشرکان قصد حذف کردن فیزیکی ایشان را داشتند و در ادامه و مخصوصا بعد از هجرت به مدینه و استقرار حکومت اسلامی منافقین که طمع ریاست داشتند چندین بار سوء قصد به حضرت رسول کردند که ناکام ماند اما در آخر ایشان را مسموم و به شهادت رساندند و به قصد شوم خود رسیدند.

ثانیا در عمل این مطلب را ابراز کنیم که پیامبر (ص) ما در بستر به مرگ طبیعی جان نداد بلکه شهید شدند. اما دلیل ادعای ما علاوه بر تاریخ صحیح صدر اسلام روایتی است که از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمود: هیچ پیامبر و وصی پیامبری نیست الّا اینکه به شهادت می رسد. یعنی در راه خدا کشته خواهد شد. شیخ عباس قمی در کتاب منتهی الامال روایتی در همین مضمون از امام صادق(ع) نقل می کنند و تصریح می کنند که روایت صحیحه است. در ادامه روایاتی می آید که نشان دهنده شهادت حضرت ختمی مرتبت است:
عیون: ابا صلت هروی از حضرت رضا علیه السّلام نقل کرد که فرمود هیچ یک از ما نیست مگر اینکه کشته می شود.

اعتقادات صدوق: می نویسد اعتقاد ما اینست که پیامبر اکرم(ص) در جنگ خیبر مسموم شد پیوسته این ناراحتی در آن جناب بازگشت می کرد تا بالاخره رگ گردنش بر اثر سمّ قطع و از آن ناراحتی درگذشت. که از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمود: هیچ پیامبر و وصی پیامبری نیست الّا اینکه به شهادت می رسد. یعنی در راه خدا کشته خواهد شد.

کفایة الاثر: هشام بن محمّد از پدر خود نقل کرد که حضرت امام حسن (ع) پس از شهادت پدر خود امیر المؤمنین (ع) در ضمن سخنرانی خود فرمود: پیامبر اکرم (ص) به من خبر داده که امامت در اختیار دوازده امام از اهل بیت اوست که برگزیده اند. هیچ کدام از ما نیست مگر اینکه یا مسموم می شود و یا مقتول. عده ای بر این نظرند (البته روایاتی هم مؤید نظرشان وجود دارد) زنی یهودی ایشان را مسموم کرد؛ اما تاریخ این مسمومیت تا لحظه شهادت زیاد است و با عقل جور در نمی آید. اما نظر دیگری هست که از درون امت اسلامی منافقین پیامبر (ص) را مسموم کردند. روایت ذیل اشاره به این نظر دارد: جبرئیل ابتدای سوره ی عنکبوت را بر حضرت رسول فرود آورد و گفت ای محمّد بخوان «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ الم أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَیَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِینَ صَدَقُوا وَ لَیَعْلَمَنَّ الْکاذِبِینَ أَمْ حَسِبَ الَّذِینَ یَعْمَلُونَ السَّیِّئاتِ أَنْ یَسْبِقُونا ساءَ ما یَحْکمُونَ. رسول خدا (ص) به جبرئیل فرمود: این چه آزمایشی است جبرئیل عرض کرد ای محمّد همانا خدای تعالی تو را سلام می رساند و می فرماید: که من پیامبری پیش از تو نفرستادم مگر اینکه در پایان زندگی اش جانشینی که بجایش بنشیند برگزید و روش و احکامش را زنده کرد پس راستگویان آنانند که فرمان رسول خدا را اجرا می کنند و آنان که نافرمانی او را می کنند دروغگویانند. همانا ای محمّد نزدیک شده رفتن تو بسوی پروردگارت خدا فرمان می دهد به تو که پس از خود علی بن ابی طالب را برای امتت انتخاب کنی او جانشین تو است که قیام به ارشاد و هدایت امت و رعیتت می کند. اگر امت پیروی او را کردند سالم خواهند ماند …حذیفه گفت رسول خدا، علی (ع) را خواست و با او خلوت کرد همان روز و شب را علم و حکمتی که خدا با وی سپرده بود او هم به علی(ع) سپرد و او را آگاه کرد آنچه را که جبرئیل گفته بود.

بهشتيان چه ويژگى‏ هايى در دنيا دارند؟

فايده و اثر مهم پى بردن به پاسخ اين پرسش، فراهم آمدن زمينه عملى انسان براى نيل به اين ويژگى‏ ها است. اين ويژگى‏ ها عبارتند از:

1- معرفت خدا و پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليه‏السلام

…فانه من مات منكم على فراشه و هو على معرفة حق ربه و حق رسوله و أهل بيته مات شهيدا و وقع أجره على الله، و استوجب ثواب مانوى من صالح عمله و قامت النية مقام اصلاته لسيفه… - نهج البلاغه، فيض، خ 232، صبحى، خ 190.
…پس راستى چنين است كه اگر يكى از شما در بستر خود در حالتى بميرد كه به حق پروردگار و حق پيامبر و اهل بيت پيامبر آشنا باشد، او شهيد از دنيا رفته پاداش شهيدان را دارد و پاداش او در روز قيامت بر عهده خداوند متعال است، و ثواب آن كار نيك كه انجام آن را در دل داشته و قصد آن را نموده بود، خواهد برد و آن قصد او براى جنگيدن در راه خدا و انجام كار نيك جايگزين و جانشين از نيام بر كشيدن شمشيرش مى‏ شود…
مقصود امام عليه‏السلام از قصد انجام كار، آن قصد و اراده ‏هاى است كه اگر هنگام عمل فرا رسد انسان از انجام آن هيچ باكى نداشته باشد، و تنها موانع خارج از اراده و اختيار او باز دارنده او از آن كار باشد، چنين قصد و اراده‏اى صاحب خود را تا آنجا بالا مى‏برد كه اگر در بستر خود و با مرگ معمولى نيز بميرد در جايگاه شهيدان قرار خواهد گرفت. مشروط بر اينكه عارف به مقام خداوند و پيامبر «صلى الله عليه و آله و اهل بيته «عليه‏ السلام» باشد.

صفحات: 1· 2· 3· 4· 5· 6· 7· 8· 9

ان أكرم الموت القتل والذى نفس ابن ابى طالب بيده لألف ضربة بالسيف أهون على بن ميتة على الفراش فى غير طاعة الله .

نهج البلاغه فيض، خ 122، صبحى، خ 123.
…به راستى كه گرامى‏ترين مرگ، كشته شدن در راه خداوند است. و سوگند به كسى كه جان پسر ابوطالب در دست او است هزار ضربت شمشير بر من آسان‏تر از آن است كه در بستر خود در حالى بميرم كه در اطاعت و پيروى از خداوند نباشم.

منبع :كتاب معاد در نهج البلاغه، مولف: احمد باقريان ساروى

إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بَِايَتِنَا وَاسْتَكْبَرُواْ عَنْهَا لاَتُفَتَّحُ لَهُمْ ابْوَا بُ السَّمَآءِ وَلاَيَدْخُلُونَ ا لْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ ا لْجَمَلُ فِى سَمِّ

ا لْخِيَاطِ وَكَذَا لِكَ نَجْزِى المُجْرِمِينَ

كسانى كه آيات ما را تكذيب كردند و در برابر آن تكبّر ورزيدند، (هرگز) درهاى آسمان به رويشان گشوده نمى شود و (هيچگاه ) داخل بهشت نمى شوند مگر اين كه شتر از سوراخ سوزن بگذرد! اين گونه گنه كاران را جزامى دهيم

وجه تشبيه
خداوند متعال در اين آيه بهشت رفتن مستكبران لجوج را تشبيه كرده است به اين كه اگر شتر از سوراخ باريك سوزن خياطى بتواند عبور كند، آنها هم مى توانند وارد بهشت شوند!
وجه شباهت در اين تشبيه ((محال و غيرممكن بودن )) است ؛ يعنى همان طور كه امكان ندارد شتر با آن جثّه بزرگش از سوراخ باريك سوزن عبور كند، همچنين ممكن نيست افراد متكبّر مغرور داخل بهشت گردند. زيرا بهشت ((دارالسلام ))و خانه انسانهاى سالم است و آدم متكبّر تاوقتى كه مرض كبرش را معالجه نكند، نمى تواند وارد بهشت شود.

مولوى دراين زمينه مى گويد:

نيست سوزن را سر رشته دو تا
چون كه يكتايى در اين سوزن درآ

رشته را با سوزن آمد ارتباط
نيست در خور با جمل سمّ الْخياط

شيخ عطّار نيز در اين باره مى گويد:

شنيدم من كه موشى در بيابان
مگر ديد اشترى را بى نگهبان
مهارش سخت بگرفت و دوان شد
كه تا اشتر به آسانى روان شد
چو آوردش به سوراخى كه بودش
نبودش جاى آن اشتر چه سودش
بدو گفت اشتر، اى گم كرده راهت
من اينك آمدم كو جايگاهت
كجا آيم درون اى تنگ روزن
چو من اشتر بدين سوراخ سوزن
برو دم دركش اى موش سيه سر
كه نتواند گذشت اشتر از اين در

منبع: كتاب چهل مثل از قرآن، مؤ لف : حسين حقيقت جو

شهید سید مرتضی آوینی در شهریور سال 1326 در شهر ری متولد شد تحصیلات ابتدایی و متوسطه‌ی خود را در شهرهای زنجان، کرمان و تهران به پایان رساند و سپس به عنوان دانش‌جوی معماری وارد دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد او از کودکی با هنر انس داشت؛ شعر می‌سرود داستان و مقاله می‌نوشت و نقاشی می‌کرد تحصیلات دانشگاهی‌اش را نیز در رشته‌ای به انجام رساند که به طبع هنری او سازگار بود ولی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی معماری را کنار گذاشت و به اقتضای ضرورت‌های انقلاب به فیلم‌سازی پرداخت:

“حقیر دارای فوق لیسانس معماری از دانشکده‌ی هنرهای زیبا هستم اما کاری را که اکنون انجام می‌دهم نباید به تحصیلاتم مربوط دانست حقیر هرچه آموخته‌ام از خارج دانشگاه است بنده با یقین کامل می‌گویم که تخصص حقیقی در سایه‌ی تعهد اسلامی به دست می‌آید و لاغیر قبل از انقلاب بنده فیلم نمی‌ساخته‌ام اگرچه با سینما آشنایی داشته‌ام. اشتغال اساسی حقیر قبل از انقلاب در ادبیات بوده است… با شروع انقلاب تمام نوشته‌های خویش را - اعم از تراوشات فلسفی، داستان‌های کوتاه، اشعار و… - در چند گونی ریختم و سوزاندم و تصمیم گرفتم که دیگر چیزی که “حدیث نفس” باشد ننویسم و دیگر از “خودم” سخنی به میان نیاورم… سعی کردم که “خودم” را از میان بردارم تا هرچه هست خدا باشد، و خدا را شکر بر این تصمیم وفادار مانده‌ام. البته آن چه که انسان می‌نویسد همیشه تراوشات درونی خود اوست همه‌ی هنرها این چنین هستند کسی هم که فیلم می‌سازد اثر تراوشات درونی خود اوست اما اگر انسان خود را در خدا فانی کند، آن‌گاه این خداست که در آثار او جلوه‌گر می‌شود حقیر این چنین ادعایی ندارم ولی سعیم بر این بوده است.”

شهید آوینی فیلم‌سازی را در اوایل پیروزی انقلاب با ساختن چند مجموعه درباره‌ی غائله‌ی گنبد (مجموعه‌ی شش روز در ترکمن صحرا)، سیل خوزستان و ظلم خوانین (مجموعه‌ی مستند خان گزیده‌ها) آغاز کرد.

روحش شاد و یادش پر رهرو باد